పద్మిని కోసం చిత్తోడ్‌పై దాడిచేసిన రాజు?

ఢిల్లీ సుల్తానులు
1. బానిస వంశం (మామ్లూక్ వంశం) (1206-1290, 84 ఏండ్లు 11 మంది రాజులు)
2. ఖిల్జీ వంశం (1320-1414, 94 ఏండ్లు)
3. సయ్యద్ వంశం (1414-1451, 37 ఏండ్లు)
4. లోడీ వంశం (1451-1526, 75 ఏండ్లు)

బానిస వంశం
1) కుతుబుద్దీన్ ఐబక్ (1206-10)
-ఐబక్ అంటే చంద్రునికి ప్రభువు. ఢిల్లీ సుల్తానుల సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు. కుతుబ్ మినార్ (ఢిల్లీ)కు పునాదులు వేశాడు.
-1206లో పోలో ఆడుతూ చేగాన్ గుర్రంపై నుంచి కిందపడి మరణించాడు. ఇతడు టర్కీలో జన్మించాడు.
2) శంషొద్దీన్ ఇల్‌టుట్‌మిష్ (1211-36)
-టర్కీలోని ఇల్బరీ తెగకు చెందినవాడు. ఐబక్ అల్లుడు. ఇతడే నిజమైన సుల్తాన్ రాజ్య స్థాపకుడు.
-చెంఘిజ్‌ఖాన్ భారత సరిహద్దుల వరకు వచ్చింది ఇతని కాలంలోనే. చిహల్‌గనీ వ్యవస్థను రూపొందించాడు.
-కుతుబ్ మినార్ నిర్మాణాన్ని పూర్తిచేయించాడు. సుల్తానా రజియా ఇతని కూతురు. ఇతను అందగాడు.
3) రక్నుద్దీన్ ఫిరోజ్ షా
-1236లో కొన్ని నెలల వరకే పాలించాడు.
4) సుల్తానా రజియా (1236-40)
-ఢిల్లీ సింహాసనం అధిష్టించిన ఏకైక మహిళ. భటిండా పాలకుడైన అల్తూనియాను వివాహమాడింది.
-ఢిల్లీలోని చిహల్‌గనీ సర్దారులు (40 మంది) తమకు ఇష్టంలేని అబిసీనియాకు చెందిన మాలిక్ యాకూబ్‌ను అమీర్-ఇ-అబుల్‌గా నియమించటంలో తిరుగుబాటు చేయగా, ఆ తిరుగుబాటును అణిచేక్రమంలో రజియా దంపతులిద్దరూ హత్యకు గురయ్యారు.
5) ముజుద్దీన్ బెహరమ్ (1240-42)
6) అల్లాఉద్దీన్ మసూద్ షా (1242-45)
7) నాసిరుద్దీన్ మహ్మద్ (1246-65)
8) ఘియాసుద్దీన్ బాల్బన్ (1266-86)
-చిహల్‌గనీని అణిచివేశాడు. బానిస వంశంలో గొప్పవాడు. పర్షియన్ సంప్రదాయాలైన పాయ్‌బాస్, జమిన్‌బాస్‌లను ప్రవేశపెట్టాడు.
9) కైకుబాద్ (1286-90)
-ఇతడు బాల్బన్ మనుమడు. వ్యసనపరుడు.

ఖిల్జీ వంశం (1290-1320)
1) జలాలుద్దీన్ ఫిరోజ్ ఖిల్జీ
-ఇతడు శాంతికాముకుడు, వృద్ధుడు. ధగ్గులు అనే బందిపోటు దొంగలను బంధించాడు.
2) అల్దాఉద్దీన్ ఖిల్జీ
-మార్కెట్ సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టాడు. మాలిక్ కాఫర్ అనే నపుంసకుడు ఇతని సైన్యాధికారుల్లో ఒకడు.
-మతాన్ని రాజకీయాలను వేరుచేసి పరిపాలించిన సుల్తాన్ ఇతను.
-రాజపుత్ర రాణి పద్మిని కోసం 1302లో చిత్తోడ్‌పై దాడిచేసి రాజా రతన్‌సింగ్‌ను ఓడించాడు.
-కాకతీయ 2వ ప్రతాపరుద్రునిపై, దేవగిరి రామచంద్రదేవునిపై, గుజరాత్ కర్ణదేవునిపై, హొయసాల వీర భల్లాలునిపై ఇతని సేనాని మాలిక్ కాఫర్ దాడులు చేశాడు.
-పాండ్యుల్లో సుందరపాండ్యుని మధుర సింహానంపై కూర్చోబెట్టాడు. మంగోలులు 12 సార్లు దాడి చేయగా తిప్పికొట్టాడు.
-నయా ముస్లింలను హతమార్చాడు. సిద్ధ సైన్యాన్ని ఏర్పాటుచేసి గుర్రాలపై ముదైల పద్ధతిని ప్రవేశపెట్టాడు.
-అలాయ్ దర్వాజాను నిర్మించాడు.
3) షహబుద్దీన్ ఉమర్ సుల్తాన్ (1316)
-ఇతన్ని కీలుబొమ్మగా చేసి మాలిక్ కాఫర్ అధికారం చెలాయించాడు.
-అల్లాఉద్దీన్ ఖిల్జీ భార్యను బలవంతంగా పెండ్లి చేసుకున్నాడు.
4) కుతుబుద్దీన్ ముబారక్ ఖిల్జీ (1316-20)
5) నాసిరుద్దీన్ ఖుస్రూఖాన్ (1320)
-ఘియాసుద్దీన్ తుగ్లక్ చేతిలో ఓడిపోయాడు.
-నాసిరుద్దీన్ అంటే హెల్పర్ ఆఫ్ ది ఫెయిత్ అర్థం.
-ఇతనికాలంలో మసీదుల్లో విగ్రహాలను పెట్టి పూజించారు. ఇందుకు ఆధారం పర్షియన్ గ్రంథం తబ్‌ఖత్-ఎ-అక్బరీ.

తుగ్లక్ వంశం
-తురుష్కుల్లో కరౌనా తెగ సుమారు శతాబ్దం పాలించింది.
1) ఘియాసుద్దీన్ తుగ్లక్ షా (1320-25)
-తల్లి హిందూ జాట్ వనిత. ఇతని ఆస్థాన కవి అమీర్ ఖుస్రో.
-ఓరుగల్లుకి సుల్తానాపూర్ పేరు పెట్టింది ఇతని కుమారుడైన మహ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ (జునాఖాన్).
-తుగ్లకాబాద్‌లో ఏనుగుల ప్రదర్శన సమయంలో తండ్రిని చంపించాడు జునాఖాన్.
2) మహ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ (1325-51)
-పిచ్చి తుగ్లక్, బాహుభాషా కోవిదుడు. బరౌనీ సృష్టి వైపరీత్యం అన్నాడు. హిందువుల పండుగల్లో పాల్గొన్న ప్రథమ ముస్లిం సుల్తాన్.
-రాజధానిని ఢిల్లీ నుంచి దేవగిరి (దౌల్తాబాద్)కి మార్చాడు (1327).
3) ఫిరోజ్ షా తుగ్లక్ (1351-88)
-ఇతడు ఉదారవాది, మత ఛాందసవాది.
-బ్రాహ్మణులపై జిజియా పన్ను విధించాడు. జాగీర్దారీ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు.
4) 1398లో పాలకులు
-1) మహ్మద్ షా, 2) తుగ్లక్ షా (మనుమడు), 3) హుమాయూన్ (మహ్మద్ షా కొడుకు), నాసీరుద్దీన్ మహ్మద్ (హుమాయూన్ సోదరుడు) ఈ గందరగోళంలోనే 1398లో భారత్‌పై దండయాత్ర జరిగింది.
5) తైమూరు దండయాత్ర (1398)
-బల్లాస్ తెగ, తండ్రి అమీర్ తుర్గాయ్. మల్‌ఫజల్-ఎ-తైమూరి, సాఫిర్‌నామా అనే గ్రంథాల ఆధారంగా భారతదేశంలోని విగ్రహారాధన నిర్మూలన కోసం దండెత్తినాడు. ముందుగా ఇతని మనుమడు పీర్ మహ్మద్ దాడి చేశాడు. ఆ తరువాత తైమూర్ ఢిల్లీపై పడి 15 రోజులు దోచుకున్నాడు.

సయ్యద్ వంశం (1414-51)
-వీరు తాము మహ్మద్ ప్రవక్త వారసులమని చెప్పుకున్నారు.
-నలుగురు సుల్తానులు 37 ఏండ్లు పాలించారు.
1) చిజిర్ ఖాన్ సయ్యద్ (1413-21)
-ఇతడు దయార్థ్ర హృదయుడు, న్యాయబుద్ధికలవాడు.
-ఇతని మంత్రి తాజ్ ఉల్ ముల్క్
2) ముబారక్ షా (1421-34)
-ఇతడు చిజిర్‌ఖాన్ కొడుకు. తన మంత్రి సర్వర్ ఉల్ ముల్క్ చేతిలో మరణించాడు.
3) మహ్మద్ (1434-45)
4) అల్లా ఉద్దీన్ ఆలం షా (1445-51)

లోడీ వంశం (1451-1526)
-ముగ్గురు సుల్తానులు 75 ఏండ్లు పాలించారు.
1) బహలాల్ లోడీ (1451-89)
-దయ, మానవత్వంగలవాడు.
-సేనానులపై, సామాన్య సైనికులపై సోదరభావం చూపేవాడు.
2) సికిందర్ లోడీ (1489-1517)
-ఇతని అసలు పేరు నిజాంఖాన్. లోడీవంశంలో గొప్పవాడు.
-ఇతను బహలాల్ లోడీ రెండో కొడుకు.
-ఆగ్రా పట్టణాన్ని 1504లో నిర్మించాడు.
-ఇతని కాలంలోనే సంస్కృత వైద్యగ్రంథాన్ని తిబ్బా సికిందరి అనే పేరుతో ఆస్థాన కవిమియాన్‌తువా పర్షియన్ భాషలోకి తర్జుమా చేశాడు.
3) ఇబ్రహీంలోడీ
-ఇతడు చివరి పాలకుడు. 1526లో మొదటి పానిపట్టు యుద్ధంలో బాబర్ చేతిలో ఓడిపోయాడు. ఢిల్లీ సుల్తానుల పాలన అంతమయింది.
-మొదటి పానిపట్టు యుద్ధం 1526 ఏప్రిల్ 21న జరిగింది. ఈ యుద్ధంలోనే మొదటిసారిగా ఫిరంగిలను బాబర్ వినియోగించాడు.

సామాజిక పరిస్థితులు
-సుమారు మూడున్నర శతాబ్దాల ఢిల్లీ సుల్తానుల కాలంలో రెండు భిన్న సంస్కృతుల సమ్మేళనం దేశ చరిత్రలో జరిగింది.
-డీడీ కోశాంబి చెప్పినట్లుగా అప్పుడు ఒకదానిపై ఒకటి ప్రభావం చూపటం సహజం.
-టర్కీలు, ఆఫ్ఘన్‌ల రాకతో సమాజంలో విప్లవాత్మక మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి.
-ప్రాచీన కాలంలోవలేగాక ముస్లింలు భారతీయ సమాజంలో కలిసిపోకుండా తమ ప్రత్యేకతను నిలబెట్టుకోగలిగారు.
-సమాజం హిందూ, ముస్లింలుగా విడిపోయింది. ముస్లింలు స్థానికులను కాఫర్లు అని పిలిచేవారు.
-మహ్మదీయ సమాజం భూస్వాములు, వర్తకులు, కార్మికులు, బానిసలు అనే వర్గాలుగా చీలిపోయింది.
-హిందువును మ్లేచ్చులు అని పిలిచేవారు.
-13వ శతాబ్దంలో ఢిల్లీ సుల్తానుల రాజ్యం ఏర్పడినప్పటి నుంచి భారతీయ సమాజంలో హిందూముస్లిం విభేదాలు అధికమయ్యాయి.
-హిందువులపై జిజియా వంటి పన్నులు వేశారు. హిందువులను నానా హింసలు పెట్టేవారు.
-హిందువులను ఆదుకునేవారుండేవారు కాదు.
-పండించటం అధిక సంఖ్యాకులైన హిందువుల పనైతే, లాభాలు ఆర్జించటం ముస్లింల హక్కుగా ఉండేది.
-ఫలితంగా సమాజంలో రెండు వర్గాల మధ్య ఈర్ష, అసూయ, ద్వేషాలు ప్రబలాయి.
-ఇబన్ బటూటా వంటి విదేశీ రచయితలు ఈ భావాన్నే వ్యక్తం చేశారు.
-ఈ ముస్లింల నిరంకుశత్వ ధాటికి తట్టుకోలేని హిందువులు కొందరు మతం మార్చుకున్నారు.
-మహ్మదీయ ధనిక సమాజంలో బహుభార్యత్వం, చట్టబద్ధమైన వ్యభిచారవృత్తి మొదలైన అంశాలు వారి అధికార దాహానికి, భోగలాలసత్వానికి తార్కాణం.

సమాజంలో స్త్రీ పాత్ర
-స్త్రీలకు సమాజంలో తక్కువ స్థానం ఉండేది.
-సతి, దేవదాసీ, వ్యభిచారం, బహుభార్యత్వం, జౌహర్ పద్ధతి ఉండటం వల్ల స్త్రీలను అధమంగా చూసేవారు.
-హిందూముస్లింలు ఉభయులు కూడా స్త్రీలకు ప్రాధాన్యం ఇచ్చేవారు కాదు.
-అమీర్ ఖుస్రో అనే కవి తన కూతురును ఇంటినుంచి బయటకు రానిచ్చేవాడు కాదని, ఎప్పుడూ ఒక గదిలో రాట్నం వడుకుతూ, గోడవైపు చూస్తూ ఉండమని ఆదేశించినట్లుగా చరిత్ర చెబుతుంది.
-అంతఃపుర స్త్రీలకు ఎండ ఎలా ఉంటుందో తెలిసేదికాదు. స్త్రీలకు విద్యాగంధంలేకపోగా, బాల్యవివాహాలు, సతి దురాచారం, నిర్బంధ వైధవ్యం మొదలైన దురాచారాలు ఉండేవి.
-అయినప్పటికీ మీరాబాయి (శ్రీకృష్ణుని భక్తురాలు), రూపమతి, కాకతీయ రుద్రమదేవి వంటి విద్యావంతులు ఉన్నారు.
-సమాజంలో పర్షియన్లు, అరబ్బులు, అబిసీనయన్లు, టర్కీ, ఈజిప్టులు ఉన్నారు.
-ముస్లింలు అల్పసంఖ్యాకులైననూ పాలకులుగా స్థిరపడ్డారు. వీరిలో ఎక్కువమంది టర్కీవారు ఉన్నారు.
-వీరు 13వ శతాబ్దం పూర్తికాలం ఆసియా ఖండంలోని ముస్లిం ప్రజలకు నాయకత్వం వహించారు.
-మతమార్పిడులు కూడా జరిగేవి. మతం మార్చుకోని హిందువులను ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల నుంచి వెలివేసిన సందర్భాలు కూడా లేకపోలేదు.
-హిందువులను వీరు కాఫిర్లు అని పిలిచేవారు. సమాజంలో 5 శాతం ఉన్న ముస్లింలు 95 శాతం ఉన్న హిందువులను పాలించారు.
-హిందువులు ముస్లింలను యవనులని, తురకలని, మ్లేచ్చులని పిలిచేవారు.
-గ్రామాల్లో హిందువులకు ఎంత గౌరవం ఉందో పీర్లు, షేక్‌లు, ఔలియాలు మొదలైనవారికి కూడా అంత గౌరవం దక్కింది.
-ధనికవర్గం వారు పాలకవర్గం, సైనికవర్గంగా పనిచేశారు. అటువంటివారిలో టర్కీలు, పర్షియన్లు, అరబ్‌లు, ఆఫ్ఘన్లు ఉన్నారు.
-ఈ ధనికవర్గంలో కొందరు జన్మతః ధనికులు కాగా, కొందరు బానిసలుగా జీవితం ప్రారంభించి తమ సామర్థ్యంతో ధనికులైనవారు కూడా ఉన్నారు.
-బానిస వంశ పాలనాకాలంలో ఏర్పడిన చిహల్‌గనీ అనే 40 మంది సర్దారుల కూటమి అటువంటిదే.
-ఇక హిందువులు కొందరు క్షుద్ర విద్యలు నేర్చి తమతమ స్వస్వరూపాన్ని కోల్పోయారు.
-హిందువులపై పన్నుల భారం ఎక్కువ. వీరికి విద్య కానీ, విద్యాసౌకర్యాలుకానీ తక్కువ.
-కరువు పరిస్థితుల్లో ముస్లిం సమాజంలో సుల్తానా రజియా వంటివారు పాలనలోకి వచ్చి చరిత్రకెక్కారు.
-రాజపుత్ర స్త్రీలు ముస్లిం సైనికులకు చిక్కకుండా జౌహర్ (చితి పేర్చుకొని మంటల్లో దూకుట) చేసేవారు.
-అల్లాఉద్దీన్ ఖిల్జీ దాడి సమయంలో చిత్తోడ్ రాణి రాజా రతన్‌సింగ్ భార్య పద్మిని జౌహర్ చేసింది.