సౌరకుటుంబంలో ఏమేం ఉంటాయి..?

భూమి కక్ష్యను ఆధారంగా చేసుకుని సౌరకుటుంబంలోని గ్రహాలను 2 వర్గాలుగా విభజించారు. అవి..
1. నిమ్న గ్రహాలు: బుధుడు, శుక్రుడు, భూమి
2. వుచ్ఛగ్రహాలు: కుజుడు (అంగారకుడు), బృహస్పతి (గురుడు), శని, వరణుడు, నెప్ట్యూన్.
-సౌరకుంటుంబంలోని గ్రహాల అవరోహణ క్రమం (పరిమాణం ఆధారంగా)..
1. బృహస్పతి (గురుడు) 2. శని 3. యురేనస్
4. నెప్ట్యూన్ 5. భూమి 6. శుక్రుడు 7. కుజుడు
(అంగారకుడు) 8. బుధుడు
గ్రహాలు-ఉపగ్రహాల విశేషాలు

బుధుడు
-ఇది సూర్యుని నుంచి 58 మిలియన్ కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణకాలం 58 రోజుల 15 గం. 30 నిమిషాలు (సుమారు 59 రోజులు), పరిభ్రమణ కాలం 88 రోజులు (అత్యంత పరిభ్రమణ కాలం కలిగిన గ్రహం).
-దీన్ని వాణిజ్య, నైపుణ్య దేవత అని పిలుస్తారు.
-అత్యంత వేగవంతమైన, సూర్యునికి దగ్గరగా ఉన్న గ్రహం.
-పరిమాణం ప్రకారం గ్రహాలన్నింటిలో చిన్నది. దీన్ని ఉపగ్రహ గ్రహం, అపోలో అని పిలుస్తారు.

శుక్రుడు
-సూర్యుని నుంచి 108 మి.కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 243 రోజులు. ఇది అత్యధిక భ్రమణ కాలం కలిగిన గ్రహం. దీని పరిభ్రమణ కాలం 225 రోజులు.
-దీన్ని మార్నింగ్ స్టార్, ఈవినింగ్ స్టార్, వేగు చుక్క, ఎల్లో ప్లానెట్ అని పిలుస్తారు.
-ఇది అత్యంత ఉష్ణోగ్రత (వేడి), ప్రకాశవంతమైన, గ్లోబల్ వార్మింగ్ అధికంగా ఉన్న గ్రహం.
-దీన్ని భూమికి కవల గ్రహం అని పిలుస్తారు. ఇది భూమికి అతిసమీపంలో ఉన్నది.
-ఈ గ్రహంపై పగటి సమయం అధికంగా ఉంటుంది.
-సౌరకుటుంబంలో అత్యంత ఆల్బిడో కలిగిన గ్రహం (70 శాతం). భూమి ఆల్బిడో (35 శాతం).

భూమి
-ఇది సూర్యుని నుంచి 149.5 మిలియన్ కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 23 గం. 56 నిమిషాలు. పరిభ్రమణానికి 365 1/4 రోజులు పడుతుంది.
-దీని ఉపగ్రహం చంద్రుడు.
-దీన్ని బ్లూ ప్లానెట్, జలయుత గ్రహం అని పిలుస్తారు.
-ఇది జీవమున్న ఏకైక గ్రహం.
-ఎక్కువ సాంద్రత కలిగిన గ్రహం అయిన భూమి సూర్యుని నుంచి దూరాన్ని బట్టి చూస్తే మూడోది. పరిమాణంలో ఐదోది.

కుజుడు (అంగారకుడు)
-ఇది సూర్యునికి 228 మి.కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 24 గంటల 37 నిమిషాలు. పరిభ్రమణ కాలం 686 రోజులు.
-దీనికి రెండు ఉపగ్రహాలు ఉన్నాయి. అవి ఫోబోస్, డిమోస్.
-దీన్ని ఎర్రని గ్రహం, అరుణ గ్రహం, ధూళి గ్రహం, గాడ్ ఆఫ్ వార్ అని పిలుస్తారు.

బృహస్పతి (గురుడు)
-ఇది సూర్యుని నుంచి 778 మి.కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 9 గంటల 1 నిమిషం. పరిభ్రమణ కాలం 12 ఏండ్లు (4332 రోజులు).
-దీనికి 63 ఉపగ్రహాలు ఉన్నాయి. అవి.. గనిమెడ, యూరో పా క్యాలిస్టో మీటిస్, ధేబ్ హిమాలియా.
-సౌర కుటుంబంలోని ఉపగ్రహాల్లో పెద్దది గనిమెడ.
-దీన్ని రూలర్ ఆఫ్ గాడ్స్, గైనీ ప్లానెట్ అని పిలుస్తారు.
-ఇది అత్యల్ప భ్రమణ కాలం కలిగిన, అత్యల్ప పగలు, రాత్రి ఉండే గ్రహం.
-పరిమాణం పరంగా అతిపెద్దది, లోతైన మహా సముద్రం గల గ్రహం.
-ఈ గ్రహం ఉపరితలంపై అగ్ని పర్వత సరస్సులు (క్రీటర్స్) అధికంగా కన్పిస్తాయి.
-ఎక్కువ ద్రవ్యరాశి ఉంటుంది.
-ఉల్కలు ఎక్కువగా ఢీ కొట్టడంతో దీన్ని ఎర్రని మచ్చలు కలిగిన గ్రహం అని, తోక చుక్కల విధ్వంసకారి, నక్షత్ర గ్రహం అని అంటారు.
-1994లో షూమేకర్ లెవీ అనే తోకచుక్క ఈ గ్రహాన్ని ఢీకొట్టింది.

శని
-ఇది సూర్యుని నుంచి 1427 మి. కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 10 గంటల 40 నిమిషాలు. పరిభ్రమణ కాలం 29.5 ఏండ్లు (10760 రోజులు).
-దీని ఉపగ్రహాలు 61, టైటాన్, అట్లాస్, థిథైస్, కాలిప్సో, పాన్, పండోరా
-దీన్ని గాడ్ ఆఫ్ అగ్రికల్చర్, Ringed planet అంటారు.
-ఇది సౌరకుటుంబంలో పరిమాణంపరంగా రెండో పెద్ద గ్రహం.
-అత్యధిక వలయాలు ఉన్న, అందమైన గ్రహం అని అంటారు.
-గ్రహాలలో తేలికైన (నీటి మీద తేలే) గ్రహం. దీన్ని గెలీలియో కనుగొన్నారు.

యురేనస్ (వరణుడు)
-ఇది సూర్యునికి 2870 మి.కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 16 గంటలు, పరిభ్రమణ కాలం 84 ఏండ్లు (30684 రోజులు).
-దీని ఉపగ్రహాలు 27 మిరిండా, జాలిట్, ఏరియల్, పోర్షియా, టైటానియా.
-దీన్ని గ్రీన్‌ప్లానెట్, గాడ్ ఆఫ్ హెవెన్స్ అని పిలుస్తారు.
-ఇది వ్యతిరేక పరిభ్రమణ, భ్రమణం గల గ్రహం. (సూర్యుని చుట్టూ తిరిగేటప్పుడు, తన చుట్టూ తాను తిరిగేటప్పుడు తూర్పు నుంచి పడమరకు తిరుగుతుంది)
-దీన్ని హర్షెల్ కనుగొన్నారు.

నెప్ట్యూన్ (ఇంద్రుడు)
-ఇది సూర్యునికి 4496 మి. కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
-దీని భ్రమణ కాలం 18 గంటలు, పరిభ్రమణ కాలం 165 ఏండ్లు (60190 రోజులు).
-దీని ఉపగ్రహాలు 13, ట్రిటాన్, తలస్సా, గలాతియా, ప్రోటియస్.
-దీన్ని బేబీ బ్లూ ప్లానెట్, గాడ్ ఆఫ్ ద సీ అని పిలుస్తారు.
-ఇది సూర్యునికి అత్యంత దూరంలో ఉన్నది. అతి శీతల గ్రహం.

గ్రహశకలాలు (ఆస్టరాయిడ్స్/ప్లానిటాయిడ్స్)
-కుజుడు (అంగారకుడు), గురు గ్రహాల మధ్య సూర్యుని చుట్టూ దీర్ఘవృత్తాకారంలో పరిభ్రమించే చిన్న చిన్న శిలాశకలాలనే ఆస్టరాయిడ్స్ అంటారు.
-రెండు గ్రహాల మధ్య ఒక గ్రహం శిథిలమై సూర్యుని చుట్టూ నిర్ణీత కక్ష్యలో తిరిగే గ్రహ శకలాలను ఆస్టరాయిడ్స్ అంటారు.
-వీటిని గుసెప్పీ పియాజీ అనే శాస్త్రవేత్త కనుగొన్నారు.
-పెద్ద శకలాలను కేసెస్ అని, చిన్న శకలాలను హెర్మస్ అని పిలుస్తారు.
-మొదటి, అతిపెద్ద ఆస్టరాయిడ్ సెరిస్, అతి చిన్న ఆస్టరాయిడ్ హెర్మస్, ప్రకాశవంతమైన ఆస్టరాయిడ్ వెస్టా.

తోకచుక్కలు (Comets)
-Comet గ్రీకు పదమైన కొమెట్ నుంచి ఉద్భవించింది.
-దుమ్ము, ధూళి కణాలు వేడి వాయువులతో కూడుకుని సూర్యుని చుట్టూ దీర్ఘవృత్తాకార కక్ష్యలో తిరిగే ఖగోళ వస్తువులను తోకచుక్కలు అంటారు.
-వీటిని సౌర బాంధవులు, అతిథిగ్రహాలు అంటారు.
-తోకచుక్కలు తమ కక్ష్యామార్గంలో పరిహేళి స్థానంలో ఉన్నప్పుడు దాని దేహంలో మూడు భాగాలు కన్పిస్తాయి. అవి.. 1) కేంద్రకం 2) తల/కోమా 3) తోక
-తోకచుక్కలు తమ కక్ష్యామార్గంలో అపహేళి స్థానంలో ఉన్నప్పుడు దాని దేహంలో రెండు భాగాలు కన్పిస్తాయి. అవి.. 1) కేంద్రకం 2) కోమా
-ఇప్పుటివరకు గుర్తించిన తోకచుక్కల్లో ముఖ్యమైనది- హేలీ తోకచుక్క
-దీన్ని గుర్తించినది- ఎడ్మండ్ హేలీ
-ఈ తోకచుక్క ప్రతి 76 ఏండ్లకోసారి భూమికి సమీపంగా వస్తుంది. చివరగా 1986లో భూమికి దగ్గరగా వచ్చింది. తిరిగి మళ్లీ భూమికి సమీపంలోకి 2062లో వస్తుంది.
-అతి ప్రకాశవంతమైన తోకచుక్క- హేలీబాప్
-ముఖ్యమైన తోకచుక్కలు- 1) ఓల్‌బర్స్
2) దివికోస్ 3) టట్టెల్స్

బ్లూమూన్ (Blue Moon)
-ఒకే నెలలో వచ్చే రెండో పౌర్ణమిన చంద్రుడిని బ్లూమూన్ అంటారు.
-2007, జూన్ నెలలో బ్లూమూన్ స్థితి సంభవించినది.
-చంద్రుని భ్రమణ, పరిభ్రమణ కాలాన్ని రెండు విధాలుగా లెక్కిస్తారు.
1) చాంద్రనక్షత్ర మాసం (Sidereal Month)
2) చాంద్రమాన మాసం (Senodic Month)
-చాంద్ర నక్షత్ర మాసం: స్థిర నక్షత్రాల ఆధారంగా చంద్రుడు తన చుట్టూ తాను, భూమి చుట్టూ తిరిగి రావడానికి పట్టే సమయాన్ని చాంద్ర నక్షత్ర మాసం అంటారు.
-ఆ సమయం- 27 రోజుల 7 గంటల 43 నిమిషాలు (27 1/3 రోజులు)
-చాంద్రమాన మాసం: సూర్యుని సాపేక్ష స్థానాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని తన చుట్టూ తాను తిరుగుతూ, భూమి చుట్టూ తిరిగి రావడానికి పట్టే సమయాన్ని చాంద్రమాన మాసం అంటారు.
-ఆ సమయం- 29 1/2 రోజులు.
-చంద్రుని భ్రమణ, పరిభ్రమణ కాలాలు సమానంగా ఉండటంవల్ల మనకు చంద్రుని ఒకే ముఖం కనిపిస్తుంది (అంటే చంద్రుడు తన చుట్టూ తాను భ్రమించడానికి, తన కక్ష్యపై పరిభ్రమించడానికి పట్టే కాలం సమానం కాబట్టం).
నోట్: చంద్రుని కాంతి భూమిని చేరడానికి పట్టే సమయం- 1.3 సెకన్లు. చంద్రుని అధ్యయనాన్ని సెలినాలజీ అంటారు.