6 సూత్రాల పథకంలోని అంశాలు

-హైదరాబాద్‌లో కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయం ఏర్పాటు
-ముల్కీ నిబంధనలు, తెలంగాణ ప్రాంతీయ మండలిని రద్దు చేశారు.
-నాన్ గెజిటెడ్ ఉద్యోగాల నియమాకానికి, హాస్పిటల్స్‌లో అసిస్టెంట్ సర్జన్ స్థాయి వరకు స్థానికులతోనే నియామకం, జోనల్ విధానం ఏర్పాటు.
-ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల సమస్యలు పరిష్కరించేందుకు పాలనా ట్రిబ్యునల్ ఏర్పాటు.
-రాష్ట్ర స్థాయి ప్రణాళికా మండలి ఏర్పాటు, వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధికి సభా కమిటీల ఏర్పాటు
-పై 5 అంశాలు అమలు చేయడం కోసం రాజ్యాంగాన్ని సవరించడం.
-16వ నిబంధన ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఓబీసీ వర్గాల వారికి ప్రభుత్వ నియామకాలలో సరైన ప్రాతినిథ్యం లేనప్పుడు రిజర్వేషన్లను కల్పించవచ్చు.
– 16(4) నిబంధనను 1975 లో 77వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా చేర్చారు.
-ప్రస్తుతం కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో ఎస్సీ-15 శాతం, ఎస్టీ-7.5 శాతం, ఓబీసీ వర్గాల వారికి 27 శాతం రిజర్వేషన్లను కల్పిస్తున్నారు.
-16(4A) నిబంధన ఎస్సీ, ఎస్టీ ఉద్యోగులకు పదోన్నతుల్లో రిజర్వేషన్లు కల్పించడమనే నియమం వివక్షత పరిధిలోకి రాదు.
-16(4) నిబంధనను 85వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా 2002లో చేర్చారు.
-16(4B) నిబంధన 16(4), 16(4A) నిబంధనల్లో పేర్కొన్న విధంగా రిజర్వేషన్ల కోటా ప్రకారం భర్తీ కాకపోవచ్చు, అలా భర్తీ చేయకపోతే ఆ ఉద్యోగాలు మరుసటి ఏడాదిలో కలపబడుతాయి. అలాంటి సమయంలో 50% కంటే రిజర్వేషన్లు మించినట్లయితే పరిగణనలోనికి తీసుకోరాదు. దీనిని 81వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా 2000లో చేర్చారు.

-16(4) నిబంధన ప్రకారం ఒక సంస్థలో మతవిశ్వాసం ఉంటే ఆ మతానికి చెందిన వారితోనే ఆ సంస్థలో ఉద్యోగులను భర్తీ చేయవచ్చు.
-ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల నివాస అర్హతల చట్టాన్ని 1957 లో రూపొందించారు.
-17వ నిబంధన : అంటరానితనం నిషేధం
(Abolition of Untouchbility)
-అస్పృశ్యత నివారణ చట్టాన్ని 1955లో రూపొందించి 1976లో పౌరహక్కుల పరిరక్షణ చట్టంగా మార్పు చేశారు.
-అస్పృశ్యత అనే పదం మొదటగా ఉపయోగించిన ఆంగ్లేయుడు జే.ఎం. నెస్‌ఫీల్డ్
-అస్పృశ్యత అనే పదాన్ని ఉపయోగించడం వల్ల ఆ వర్గాల మనోభావాలు దెబ్బతింటాయని.. ఆ పదాన్ని తొలగించాలని మైసూరు హైకోర్టు సూచించింది.
-పౌరహక్కుల పరిరక్షణ చట్టం ప్రకారం.. 6 నెలల నుంచి 2 సంవత్సరాల వరకు జైలుశిక్ష, రెండు వేల రూపాయల జరిమానా విధిస్తారు.
-1989లో ఎస్సీ, ఎస్టీ నేర అకృత్యాల నివారణ చట్టం (అట్రాసిటీ) రూపొందించగా 1990, జనవరి 30 నుంచి అమల్లోకి వచ్చింది.
-18 నిబంధన : బిరుదులు కీర్తి చిహ్నాలును నిషేధిస్తుంది.
-సైనిక, విద్యాసంబంధ పురస్కారాలు తప్ప ఏ విధమైన బిరుదులు స్వీకరించరాదు.
ఉదా॥ పరమవీరచక్ర, శౌర్యచక్ర, అశోకచక్ర.
-రాష్ట్రపతి ముందస్తు అనుమతి లేకుండా విదేశాల నుంచి ఇచ్చే బిరుదులు స్వీకరించకూడదు.
-భారతదేశంలో 1954లో భారతరత్న, పద్మవిభూషణ్, పద్మభూషణ్, పద్మ వంటి అవార్డులను ప్రారంభించారు.
-మధ్యప్రదేశ్ హైకోర్టు భారతరత్నలాంటి బిరుదులను ఇవ్వడం 18 నిబంధన ప్రకారం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని ప్రకటించగా, 1978లో మొరార్జీదేశాయ్ ప్రభుత్వం రద్దు చేసింది. కానీ 1980లో తిరిగి ఇందిరాగాంధీ ప్రభుత్వం ఈ బిరుదులను పునరుద్ధరించింది.
-1992లో బాలాజీ రాఘవన్ వర్సెస్ యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా కేసులో సుప్రీంకోర్టు భారతరత్న, పద్మభూషణ్, పద్మవిభూషణ్, పద్మశ్రీ బిరుదులు కావని అవి పురస్కారాలు అని, వాటిని ప్రదానం చేయవచ్చని, అయితే వాటిని పేరుకు ముందుగాని పేరుకు తర్వాతగాని ఉపయోగించరాదని ప్రకటించింది.
-భారతదేశంలో అత్యున్నత సైనిక పురస్కారం పరమవీరచక్ర.
-భారతదేశంలో అత్యున్నత పౌర పురస్కారం – భారతరత్న.
-పాకిస్తాన్ అత్యున్నత పౌరపురస్కారం – నిషాన్-ఏ-ఇంతియాజ్.
-అమెరికా అత్యున్నత పురస్కారం – కాంగ్రెషనల్ గోల్డ్‌మెడల్.
-2015 సంవత్సరానికి భారతరత్న గ్రహీతలు:
1. అటల్‌బిహారీ వాజ్‌పేయి
2. మదన్‌మోహన్ మాలవ్య.

చంపకం దొరై రాజన్ వర్సెస్ మద్రాస్ కేసు (1951)
-వైద్య, ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలో మద్రాస్ ప్రభుత్వం కొన్ని కులాలవారికి సీట్లు రిజర్వుచేస్తూ 1950లో ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.
-చంపకం దొరై రాజన్ సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించగా రిజర్వేషన్లు చెల్లవని ప్రకటించింది.
-ఆదేశిక సూత్రాల్లోని 46 నిబంధన ప్రకారం.. రిజర్వేషన్లు ప్రవేశపెట్టామని మద్రాస్ ప్రభుత్వం తెలిపినా కోర్టు అంగీకరించలేదు.
-ఎంఆర్.బాలాజీ వర్సెస్ మైసూర్ (1963), ఇంద్రాసహాని వర్సెస్ యూనియన్ గవర్నమెంట్ ఆఫ్ ఇండియా (1993) కేసులలో రిజర్వేషన్లు 50 శాతం మించరాదని సుప్రీంకోర్టు ప్రకటించింది.
-ఇందిరాసహానీ కేసులో సుప్రీంకోర్టు కులాన్ని చట్టబద్ధంగా గుర్తించింది.