‘కలాడి నూనల్‌’ అని ఏ ద్వీపాన్ని పిలుస్తారు?ఉత్తర అమెరికా
- ఇది ప్రపంచంలో 3వ అతిపెద్ద ఖండం.
- ఉత్తర అమెరికా ఉత్తరార్ధగోళంలో ఉంది.
- దేశాల సంఖ్య- 23
- విస్తీర్ణం- 24.2 మిలియన్‌ చ.కి.మీ.
- అక్షాంశాలు- 7O.12| – 83O.28| ఉత్తర అక్షాంశాల మధ్య
- రేఖాంశాలు- 12O.8| – 172O.30| పశ్చిమ రేఖాంశాల మధ్య.
సరిహద్దులు
- ఉత్తరం ఆర్కిటిక్‌
- తూర్పు- అట్లాంటిక్‌
- పశ్చిమం- పసిఫిక్‌
- దక్షిణం- మెక్సికో సింధుశాఖ
- 40O ఉత్తర అక్షాంశం కెనడా, యూఎస్‌ఏల సరిహద్దుగా ఉంది.
- 100O పశ్చిమ రేఖాంశం ఉత్తర అమెరికాను దాదాపు రెండు సమాన భాగాలుగా విభజిస్తుంది.
- ఈ ఖండం నుంచి 66 1/2O ఆర్కిటిక్‌ వలయం,23 1/2O కర్కటరేఖ పోతున్నాయి.
- ప్రపంచంలో పొడవైన తీరరేఖ గల దేశం- కెనడా
- ప్రపంచంలో ‘సిలికాన్‌ వ్యాలీ’గా పిలిచే ప్రాంతం-శాన్‌ఫ్రాన్సిస్కో (యూఎస్‌ఏ)
- హాలీవుడ్‌గా పిలిచే ప్రాంతం-లాస్‌ ఏంజెల్స్‌
- ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ అసెంబ్లింగ్‌ కేంద్రం-సియాటెల్‌ (వాషింగ్టన్‌)
- అమెరికా సంయుక్త రాష్ర్టాల్లోని పిట్స్‌బర్గ్‌ ప్రాంతాన్ని ప్రపంచ ఇనుము, ఉక్కు రాజధానిగా పిలుస్తారు.
- ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సింథటిక్‌ రబ్బరు, టైర్ల తయారీ కేంద్రం- ఆక్రాన్‌
- ప్రపంచంలో అత్యంత రద్దీగా ఉండే విమానాశ్రయం-చికాగో
- ప్రపంచంలో ఆటోమొబైల్స్‌ తయారీకి ప్రసిద్ధిచెందిన ప్రాంతం- డెట్రాయిట్‌
- సిటీ ఆఫ్‌ స్కై స్క్రాపర్స్‌గా పిలిచే ప్రాంతం-న్యూయార్క్‌
- ఐరన్‌ అండ్‌ స్టీల్‌ క్యాపిటల్‌ ఆఫ్‌ ది వరల్డ్‌- పిట్స్‌బర్గ్‌
- అమెరికా సంయుక్త రాష్ర్టాల్లో 50 రాష్ర్టాలుండగా అందులో 49వ రాష్ట్రం అలస్కా, 50వ రాష్ట్రం హవాయి దీవులు.
- ఉత్తర అమెరికా ఖండాన్ని కనుగొన్నది ఇటలీకి చెందిన ‘అమెరిగో వెస్పూచి’.
- ఉత్తర అమెరికా ఖండంలోని ప్రసిద్ధిచెందిన హోవర్గ్‌ ఆనకట్ట- కొలరాడో నదిపై ఉంది
ముఖ్యమైన జలసంధులు
- డేవిడ్‌ జలసంధి: ఇది ప్రపంచంలో వెడల్పైనది. ఇది గ్రీన్‌ల్యాండ్‌, బఫిన్‌ల్యాండ్‌లను వేరుచేస్తుంది. బఫిన్‌ అఖాతం, లాబ్రడార్‌ సముద్రాలను కలుపుతుంది.
- బెల్‌ ఐల్‌ జలసంధి: లాబ్రడార్‌, న్యూఫౌండ్‌ ల్యాండ్‌లను వేరుచేస్తుంది. సెయింట్‌ లారెన్స్‌ సింధుశాఖ, అట్లాంటిక్‌లను కలుపుతుంది.
- జువాన్‌ డే ఫుకా జలసంధి: వాషింగ్టన్‌, వాంకోవర్‌ దీవులను వేరుచేస్తుంది. ఆర్కిటిక్‌, బేరింగ్‌ సముద్రాలను కలుపుతుంది.
- బేరింగ్‌ జలసంధి: ఆసియాను, ఉత్తర అమెరికా నుంచి వేరుచేస్తుంది. తూర్పు సైబీరియాను బేరింగ్‌ సముద్రంతో కలుపుతుంది.
ముఖ్యమైన సరస్సులు
- గ్రేట్‌ బేర్‌ లేక్‌- కెనడా వాయవ్య ప్రాంతంలో ఉంది. దీనిగుండా ఆర్కిటిక్‌ వలయం పోతుంది. పిచ్‌బ్లెండ్‌ ఖనిజానికి ప్రసిద్ధి.
- గ్రేట్‌ స్లేవ్‌ లేక్‌- కెనడా వాయవ్య ప్రాంతంలో ఉంది.
- అథబస్కా సరస్సు- గ్రేట్‌ స్లేవ్‌ లేక్‌కు దక్షిణంగా ఉంది.
- రెయిన్‌ డీర్‌ సరస్సు- అథబస్కాకు దక్షిణంగా ఉంది. దీనిలోని నీరు చర్చి నది ద్వారా హడ్సన్‌ అఖాతంలోకి ప్రవహిస్తుంది.
- విన్నెపాగో సరస్సు- రెయిన్‌ డీర్‌కు దక్షిణంగా ఉంది. సస్కాచ్యువాన్‌ నది దీనిలో కలుస్తుంది.
- గ్రేట్‌ లేక్స్‌- ఇది 5 సరస్సుల కలయిక. అవి..
ఎ. ఎల్‌ సుపీరియన్‌- ప్రపంచంలో అతిపెద్ద మంచినీటి సరస్సు. ప్రపంచంలో రెండో అతిపెద్ద సరస్సు. కెనడా, యూఎస్‌ఏ భూభాగాల్లో విస్తరించింది.
బి. ఎల్‌ హ్యురాస్‌- గ్రేట్‌ లేక్స్‌లో రెండో అతిపెద్దది. కెనడా, యూఎస్‌ఏల్లో విస్తరించింది. ‘సూ’ కాలువ, హ్యురాస్‌, సుపీరియర్‌లను కలుపుతుంది.
సి. ఎల్‌ మిచిగాన్‌ సరస్సు- గ్రేట్‌ లేక్స్‌లో మూడో అతిపెద్దది. యూఎస్‌ఏ భూభాగంలో మాత్రమే ఉన్న ఏకైక గ్రేట్‌ లేక్స్‌ సరస్సు.
డి. ఎల్‌ ఈరి- గ్రేట్‌ లేక్స్‌లో నాలుగో అతిపెద్దది. కెనడా, యూఎస్‌ఏలో విస్తరించింది.
ఇ. ఎల్‌ ఒంటారియో- గ్రేట్‌ లేక్స్‌లో అతి చిన్నది. కెనడా, యూఎస్‌ఏలో విస్తరించింది. సెయింట్‌ లారెన్స్‌ నది జన్మస్థలం. - గ్రేట్‌ లేక్స్‌ సెయింట్‌ లారెన్స్‌ జలమార్గం ద్వారా అట్లాంటిక్‌కు అనుసంధానించారు.
- మిసిసిపి, ఇలియాన్స్‌ నదీమార్గాల ద్వారా మెక్సికో సింధుశాఖతో అనుసంధానించారు.
- హడ్సన్‌ నది ద్వారా న్యూయార్క్‌తో అనుసంధానించారు.
- గ్రేట్‌ సాల్ట్‌ లేక్‌- యూఎస్‌ఏలోని ఉటావా రాష్ట్రంలో ఉంది. ఇది బొన్నివిల్లే మంచినీటి సరస్సు అవశేషం.
- ఎల్‌ మీడ్‌- యూఎస్‌ఏలోని నెవడాలో ఉంది. కొలరాడో నదిపై నిర్మించిన హోవర్‌, బౌల్టర్‌ ఆనకట్టల వల్ల ఏర్పడిన కృత్రిమ సరస్సు.
ముఖ్యమైన నదులు
ఎ. కెనడాలోని నదులు
- మెకంజీ (4241 కి.మీ.)- కెనడాలో పొడవైనది. దీని జన్మస్థలం బ్రిటిష్‌ కొలంబియా. బీఫోర్ట్‌ సముద్రంలో కలుస్తుంది.
- నెల్సన్‌ నది- బౌ నదీ జలాల వద్ద జన్మిస్తుంది. హడ్సన్‌ బేలో కలుస్తుంది.
- యుకాన్‌- లెనిన్‌, వెల్లీ నదుల సంగమ స్థానం వద్ద జన్మిస్తుంది. బేరింగ్‌ సముద్రంలో కలుస్తుంది.
- సస్కాచ్యువాన్‌- రాకీ పర్వతాల వద్ద జన్మిస్తుంది. విన్నెపోగో సరస్సులో కలుస్తుంది.
బి. అమెరికాలోని నదులు - మిసిసిపి (5,971 కి.మీ.)- రాకీ పర్వతాల్లోని మౌంటానా వద్ద జన్మిస్తుంది. పక్షిపాద డెల్టాను ఏర్పరిచింది. మిస్సోరి, ఆర్కానాసా ఉపనదులు. మెక్సికో సింధు శాఖలో కలుస్తుంది.
- కొలరాడో- గ్రాండ్‌ కంట్ర వద్ద జన్మిస్తుంది. కాలిఫోర్నియా సింధు శాఖలో కలుస్తుంది.
- కొలంబియా (యూఎస్‌ఏలో పొడవైనది)- స్నేక్‌ నదీ లోయ ప్రాంతం వద్ద జన్మిస్తుంది. పసిఫిక్‌లో కలుస్తుంది.
- సక్రామెంట్‌- కాస్కేడ్‌, సియొర్రానెవడా పర్వతాల వద్ద జన్మిస్తుంది. పసిఫిక్‌లో కలుస్తుంది.
- రియోగ్రాండ్‌ (యూఎస్‌ఏ, మెక్సికో సరిహద్దుల గుండా ప్రవహిస్తుంది)- సియొర్రానెవడాల వద్ద జన్మిస్తుంది. మెక్సికో సింధు శాఖలో కలుస్తుంది.
- ఉత్తర అమెరికాలో (3,780 కి.మీ.) అత్యంత రద్దీగా ఉండే సెయింట్‌ లారెన్స్‌ జలమార్గం.
- ప్రపంచంలో అతిపెద్దదైన ‘నయాగరా’ జలపాతం ఈరి, ఒంటారియో సరస్సుల మధ్య ప్రవహించే సెయింట్‌ లారెన్స్‌ నదిపై ఉంది.
ఉత్తర అమెరికాలోని ముఖ్య పర్వతాలు
- రాఖీ పర్వతాలు- యూఎస్‌ఏ, కెనడా, మెక్సికోలో విస్తరించి ఉన్నాయి.
- అపలేచియన్‌- పురాతన ముడుత పర్వతాలు
(కెనడా, అమెరికాలో). బొగ్గు నిల్వలు ఎక్కువ. - బ్రూక్స్‌ రేంజ్‌- ఉత్తర అలస్కాలో విస్తరించాయి.
- రాఖీ పర్వతాల రూపాంతరం.
- అలస్కా ఎటూషియన్‌ పర్వతాలు- మెకన్లీ శిఖరం (6194 మీ.)
- కాస్కేడ్‌ రేంజ్‌- కాలిఫోర్నియా నుంచి వాషింగ్టన్‌ వరకు విస్తరించాయి.
- సియొర్రానెవడా- కాలిఫోర్నియా
- మధ్య అమెరికా- యూఎస్‌ఏ దక్షిణ సరిహద్దు నుంచి ‘దక్షిణ అమెకా కొలంబియా వరకు విస్తరించి ఉన్న దేశాలను మధ్య అమెరికా అని పిలుస్తారు.
- మెక్సికో- విస్తీర్ణపరంగా, జనాభా పరంగా అతిపెద్ద మధ్య అమెరికా దేశం.
- కేంద్ర అమెరికా దేశాలు- 1) గ్వాటెమాల, 2) కోస్టారికా, 3) నికరాగ్వా, 4) పనామా, 5) హోండురస్‌ (ఇవి అట్లాంటిక్‌, పసిఫిక్‌ తీర రేఖను కలిగి ఉన్నాయి), 6) ఎల్‌సాల్వెడార్‌, 7) బెలిజె.
- కరీబియన్‌ దీవుల్లోని అనేక చిన్న దీవులు (వెస్టిండిస్‌ దీవులతో కలుపుకొని)
- లాటిన్‌ అమెరికా- మెక్సికో, మధ్యఅమెరికా, వెస్టిండిస్‌ దీవులు. దక్షిణ అమెరికాలను కలిపి లాటిన్‌ అమెరికా అంటారు.
- గ్రీన్‌ల్యాండ్‌: అమెరికా ఈశాన్య భాగానగల ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ద్వీపం. దీన్ని ‘కలాడి నూనల్‌’ అని పిలుస్తారు.
- భౌగోళికంగా ఉత్తర అమెరికాలో భాగమైనప్పటికీ ఇది డెన్మార్క్‌ దేశ ఆధీనంలో ఉంది.
- బఫిన్‌ ద్వీపాలు: హడ్సన్‌, బఫిన్‌ అఖాతాలకు మధ్యగల ద్వీపాలు.
- న్యూఫౌండ్‌ ల్యాండ్‌: సెయింట్‌ లారెన్స్‌ సింధు శాఖ వద్దగల ద్వీపం. దీన్ని ‘ది రాక్‌’ అని కూడా పిలుస్తారు.
- గ్రాండ్‌ బ్యాంక్‌ అనే చేపల దిబ్బ ఇక్కడ ఉంది.
- అల్యూషన్‌ ద్వీపాలు: అలస్కా ద్వీపకల్పం నుంచి తోరణం లాగా పసిఫిక్‌ మహాసముద్రంలో విస్తరించిన ద్వీపాలు.
- హవాలి ద్వీపాలు: పసిఫిక్‌ మహాసముద్రంలోని అగ్ని పర్వత ద్వీప సముదాయాలు.
- సౌతాంప్టన్‌ ద్వీపం: హడ్సన్‌ అఖాతం ఉత్తర భాగాన ఉంది.
ద్వీపకల్పాలు
- అలస్కా (ఉత్తర అమెరికా వాయవ్య భాగం)
- ఉంగావ (కెనడా ఉత్తరభాగం)
- సెవార్డ్‌ (అలస్కా పశ్చిమం)
- జ్యోతి (కెనడా ఉత్తర భాగాన, ఆర్కిటిక్‌ అంచువద్ద)
- ఫ్లోరిడా (కెనడా ఈశాన్యం)
డెత్‌ వ్యాలీ: గ్రేట్‌ బేసిన్‌ ప్రాంతంలోని లోయ అమెరికాలోని అత్యంత పల్లపు ప్రాంతం (-85.9 msl) - అమెరికాలో అత్యంత ఉష్ణోగ్రత నమోదయ్యేది ఇక్కడే.
- ఈ డెత్‌ వ్యాలీ కాలిఫోర్నియా, నెవడా రాష్ర్టాల్లో ఉంది.
ఉత్తర అమెరికాలోని శీతోష్ణస్థితులు - ఉష్ణమండల ఎడారుల శీతోష్ణస్థితి అమెరికా నైరుతి భాగంలో ఉంది.
ఎ) రాఖీ పర్వతాలకు, సియొర్రానెవడా పర్వతాలకు మధ్య గ్రేట్‌ బేసిన్‌ ఎడారి ఉంది. - గ్రేట్‌ బేసిన్‌ దక్షిణాన ‘మొజావి ఎడారి’ ఉంది.
- సియొర్రా మాడ్రే యాక్సిడెంటల్‌ పర్వతాల వర్షాచ్ఛాయ ప్రాంతంలో ‘సోనారన్‌, చువాహన్‌’ ఎడారులు ఉన్నాయి.
బి) కాలిఫోర్నియా, నెవడా, ఉతాహ్‌, అరిజోనా రాష్ర్టాల్లో ఈ రకమైన శీతోష్ణస్థితి ఉంది. - ఉష్ణమండల ఎడారి ప్రాంతానికి ఉత్తరాన కాలిఫోర్నియా ప్రాంతంలో మధ్యధరా శీతోష్ణస్థితి ఉంది.
- ఖండ మధ్యభాగంలోని బృహత్తర మైదానాల్లో స్టెప్పీ గడ్డిభూముల శీతోష్ణస్థితి ఉంది.
- ఉత్తర అమెరికా వాయవ్య సముద్ర తీర ప్రాంతంలో సంవత్సరం మొత్తం చిరుజల్లులు పడే సముద్ర ప్రభావిత పశ్చిమ పవన ప్రాంత శీతోష్ణస్థితి ఉంది.
- సెయింట్‌ లారెన్స్‌ నదీ ముఖద్వారం నుంచి కెనడా దక్షిణ భాగం గుండా రాఖీ పర్వతాల వరకు టైగా మండలం ఉంది.
- టైగా మండలానికి ఎగువన టండ్రా శీతోష్ణస్థితి ఉంది. ఈ ప్రాంతం అంతా కెనడియన్‌ షీల్డ్‌లో భాగంగా ఉంది.
- అలస్కా నుంచి గ్రీన్‌ల్యాండ్‌ తీర ప్రాంతం వరకు చాపాకారంలో గల ప్రాంతం.
- కెనడా ఉత్తరాన ఆర్కిటిక్‌ సముద్రంలోని ద్వీపాల్లో, గ్రీన్‌ల్యాండ్‌లో ధృవ హిమాచ్ఛాదిత ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.
- న్యూఫౌండ్‌ల్యాండ్‌ ద్వీపాలు, లాబ్రడార్‌ పశ్చిమ భాగాలు లారెన్సియా శీతోష్ణస్థితికి చెంది ఉన్నాయి.
- అమెరికా తూర్పుతీరం అట్లాంటిక్‌లో ఏర్పడే టోర్నడోల వల్ల తరచూ నష్టపోతూ ఉంటుంది.
- అమెరికా ఆగ్నేయ భాగాన అట్లాంటిక్‌ మహా సముద్రంలో దాదాపు 7,000లకు పైగా ద్వీపాల సముదాయం ఉంది. అయితే దీనిలో ఉన్న అతిపెద్దది?
- గ్రీన్‌ల్యాండ్‌ దీవి 2) హవాలి దీవి
- హవాయి దీవి 4) క్యూబా దీవి
- కింది వాటిలో కెనడాలో లేని దీవిని గుర్తించండి?
1) గ్రేట్‌ బేర్‌ సరస్సు 2) విన్నిపెగ్‌ సరస్సు - ఈరి సరస్సు 4) గ్రేట్‌ స్లేవ్‌ సరస్సు
3. గ్రాండ్‌ బ్యాంక్‌ అనే చేపల దిబ్బ ఎక్కడ ఉంది?
1) న్యూఫౌండ్‌ ల్యాండ్‌ 2) సౌతాంప్టన్‌ ద్వీపం - హవాలి ద్వీపాలు 4) ఆల్యూషన్‌ ద్వీపాలు
- కింది ఏ జలసంధి మెక్సికో సింధు శాఖను అట్లాంటిక్‌ ను కలుపుతుంది. అలాగే ఫ్లోరిడా, క్యూబాను కలుపుతుంది?
1) డేవిస్‌ 2) హడ్సన్‌
3) ఫ్లోరిడా 4) యుకాటన్‌ - పూర్తిగా అమెరికా దేశంలోని సరస్సును గుర్తించండి?
1) మిచిగాన్‌ 2) హురాన్‌
3) ఒంటారియో 4) ఈరి
సమాధానాలు
1-4, 2-3, 3-1, 4-3, 5-1
జీ గిరిధర్‌
సీనియర్‌ ఫ్యాకల్టీ
ఫైవ్‌ మంత్ర ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ అశోక్‌నగర్‌
9966330068
