భారత దర్శనం

రాజుల కాలంలో రాజ్యాలుగా, బ్రిటిష్‌వారి కాలంలో ప్రావిన్సులుగా భారతదేశం ఉంది. స్వాతంత్య్రానంతరం పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం రాష్ర్టాలుగా విభజించారు.

తెలంగాణ
-2014, జూన్ 2న ఏర్పడింది.
-రాజధాని హైదరాబాద్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 31 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-గవర్నర్ తమిళిసై సౌందరరాజన్‌. సీఎం కే చంద్రశేఖర్‌రావు (టీఆర్‌ఎస్).
-రాజ్యసభ 7, లోక్‌సభ 17 స్థానాలున్నాయి.
-119 ఎమ్మెల్యే, 43 ఎమ్మెల్సీ స్థానాలున్నాయి.
-2011 జనగణన ప్రకారం 3,51,93,978 జనాభాతో 12వ స్థానంలో ఉన్నది.
-66.54 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-ఈ రాష్ట్రం సదరన్ జోన్‌లో ఉంది.

ఆంధ్రప్రదేశ్
-1953, అక్టోబర్ 1న ఆంధ్రరాష్ట్రంగా ఏర్పడిన ఈ రాష్ట్రం 1956, నవంబర్ 1న తెలంగాణ ప్రాంతంతో కలిసి ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా అవతరించింది.
-2014, జూన్ 2న మళ్లీ ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ర్టాలు విడిపోయాయి.
-రాజధాని అమరావతి (నూతనంగా ఏర్పాటుకానున్నది).
-మొత్తం 13 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-175 ఎమ్మెల్యే, 58 ఎమ్మెల్సీ స్థానాలున్నాయి.
-25 లోక్‌సభ, రాజ్యసభ 11 స్థానాలున్నాయి.
-4,93,86,799 మంది జనాభాతో 10వ స్థానంలో ఉంది.
-67.41 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-ఈ రాష్ట్రం సదరన్ జోన్‌లో ఉంది.

అరుణాచల్‌ప్రదేశ్
-1987, ఫిబ్రవరి 20న ఏర్పడింది. రాజధాని ఇటానగర్.
-మొత్తం 23 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-2 లోక్‌సభ, 1 రాజ్యసభ, 60 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-13,82,611 మంది జనాభాతో 27వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 66.95 శాతం ఉంది.
-అధికార భాష ఇంగ్లిష్.
-ఈ రాష్ట్రం నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్‌లో ఉంది.

అసోం
-1960, జనవరి 26న ఏర్పాటైన ఈ రాష్ట్ర రాజధాని దిస్‌పూర్.
-33 జిల్లాలున్నాయి.
-126 ఎమ్మెల్యే, 14 లోక్‌సభ, 7 రాజ్యసభ స్థానాలున్నాయి.
-3,12,05,576 మంది జనాభాతో 15వ స్థానంలో ఉంది.
-72.19 శాతం అక్షరాస్యతతో 19వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాషలు అస్సామీ, బెంగాలీ.
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

బీహార్
-1912, మార్చి 22న ఏర్పాటైన దీనికి 1950, జనవరి 26న రాష్ట్రహోదా వచ్చింది.
-దీని రాజధాని పట్నా.
-38 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-40 లోక్‌సభ, 16 రాజ్యసభ, 243 ఎమ్మెల్యే, 75 ఎమ్మెల్సీ స్థానాలున్నాయి.
-10,38,04,637 మంది జనాభాతో మూడో స్థానంలో ఉంది.
-63.8 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-అధికార భాష హిందీ.
-ఇది ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

ఛత్తీస్‌గఢ్
-2000, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది. రాజధాని రాయ్‌పూర్.
-ఈ రాష్ట్రం 27 జిల్లాలతో ఉంది.
-11 లోక్‌సభ, 5 రాజ్యసభ, 90 ఎమ్మెల్యే స్థానాలు ఉన్నాయి.
-2.55 కోట్ల జనాభాతో 17వ స్థానంలో ఉంది.
-70.01 శాతం అక్షరాస్యత (27వ స్థానం) ఉంది.
-అధికార భాష హిందీ.
-ఇది సెంట్రల్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

గోవా
-1987, మే 29న ఏర్పడిన ఈ రాష్ట్ర రాజధాని పనాజి.
-రెండే జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-2 లోక్‌సభ, 1 రాజ్యసభ, 40 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-18,17,000 మంది జనాభాతో 26వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 87.40 శాతంతో మూడో స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష కొంకణి.
-ఇది వెస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

గుజరాత్
-1960, మే 1న రాష్ట్రంగా ఏర్పడింది.
-దీని రాజధాని గాంధీనగర్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 33 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-26 ఎంపీ, 11 రాజ్యసభ, 182 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-6,03,83,628 మంది జనాభాతో 9వ స్థానంలో ఉంది.
-79.31 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-ఇది వెస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

హర్యానా
-ఇది రాష్ట్రంగా 1966, నవంబర్ 1న ఏర్పాటయ్యింది.
-రాజధాని చండీగఢ్. 22 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-10 లోక్‌సభ, 5 రాజ్యసభ, 90 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-2,53,53,081 మంది జనాభాతో 19వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష హిందీ. అక్షరాస్యత 76.64 శాతం ఉంది.
-ఇది నార్తర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

హిమాచల్‌ప్రదేశ్
-1971, జనవరి 25న రాష్ట్రంగా ఏర్పడింది.
-రాజధాని షిమ్లా, రెండో రాజధాని ధర్మశాల.
-ఈ రాష్ట్రంలో 12 జిల్లాలున్నాయి.
-4 లోక్‌సభ, 3 రాజ్యసభ, 68 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-68,64,602 మంది జనాభాతో 21వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష హిందీ.
-83.78 అక్షరాస్యతతో నాలుగో స్థానంలో ఉంది.
-ఇది నార్తర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

జమ్ముకశ్మీర్
-1947, అక్టోబర్ 26న భారత యూనియన్‌లో విలీనమైంది.
-రాజధానులు శ్రీనగర్ (వేసవికాలం), జమ్ము (శీతాకాలం).
-4 రాజ్యసభ, 6 లోక్‌సభ, 87 ఎమ్మెల్యే, 36 ఎమ్మెల్సీ స్థానాలున్నాయి.
-జనాభా 1,25,41,302 (19వ స్థానం).
-అక్షరాస్యత 68.74 శాతం.
-అధికార భాష ఉర్దూ.
-ఇది నార్తర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

జార్ఖండ్
-2000, నవంబర్ 15న ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
-రాజధాని రాంచీ.
-14 లోక్‌సభ, 6 రాజ్యసభ, 81 ఎమ్మెల్యే స్థానాలున్నాయి.
-జనాభా 3,29,88,134 (14వ స్థానం).
-అక్షరాస్యత 67.6 శాతం ఉంది.
-అధికార భాష హిందీ.
-ఇది ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

కేరళ
-గాడ్స్ ఓన్ కంట్రీ, స్పైస్ గార్డెన్ ఆఫ్ ఇండియా, ల్యాండ్ ఆఫ్ కోకోనట్స్ అని ఈ రాష్ర్టాన్ని పిలుస్తారు.
-ఇది 1956, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-14 జిల్లాలున్న ఈ రాష్ట్ర రాజధాని తిరువనంతపురం.
-లోక్‌సభ 20, రాజ్యసభ 9, అసెంబ్లీ 140 సీట్లు ఉన్నాయి.
-3,33,87,577 మంది జనాభాతో 13వ స్థానంలో ఉంది.
-93.91 శాతం అక్షరాస్యతతో మొదటి స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష మలయాళం.
-ఇది సదరన్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

మధ్యప్రదేశ్
-ఈ రాష్ట్రం 1956, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-దీని రాజధాని భోపాల్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 51 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 29, 11 రాజ్యసభ, అసెంబ్లీ సీట్లు 230 ఉన్నాయి.
-7,26,26,809 మంది జనాభాతో ఐదో స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత శాతం 70.63
– అధికార భాష హిందీ.
-ఇది సెంట్రల్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

మహారాష్ట్ర
-ఇది 1960, మే 1న ఏర్పడింది.
-రాజధానులు ముంబై (వేసవికాలం), నాగ్‌పూర్ (శీతాకాలం). ఈ రాష్ట్రంలో 36 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 48, రాజ్యసభ 19, ఎమ్మెల్యే 288, ఎమ్మెల్సీ 78 సీట్లు ఉన్నాయి.
-11,23,72,972 మంది జనాభాతో రెండో స్థానంలో ఉంది.
-82.91 శాతం అక్షరాస్యతతో ఆరో స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష మరాఠీ.
-ఇది వెస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

మణిపూర్
-1972, జనవరి 21న ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
-రాజధాని ఇంఫాల్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 16 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 2, రాజ్యసభ 1, ఎమ్మెల్యే 60 సీట్లు ఉన్నాయి.
-28,55,794 మంది జనాభాతో 24వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యతలో 79.85 శాతంతో 16వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష మణిపురి (మీటీ).
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

మేఘాలయ
-ఇది 1972, జనవరి 21న ఏర్పడింది.
-రాజధాని షిల్లాంగ్.
-11 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 2, రాజ్యసభ 1, అసెంబ్లీ 60 సీట్లు ఉన్నాయి.
-32,12,000 మంది జనాభాతో 23వ స్థానంలో ఉంది.
-75.48 శాతం అక్షరాస్యతతో 24వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష ఇంగ్లిష్.
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

ఒడిశా
-1936, ఏప్రిల్ 1న ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
-రాజధాని భువనేశ్వర్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 30 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 21, రాజ్యసభ 10, అసెంబ్లీ 147 సీట్లు ఉన్నాయి.
-4,19,74,218 మంది జనాభాతో 11వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత శాతం 73.45.
-అధికార భాష ఒడియా.
-ఇది ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

మిజోరం
-1987, ఫిబ్రవరి 20న ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
-రాజధాని ఐజ్వాల్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 8 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 1, రాజ్యసభ 1, అసెంబ్లీ 40 సీట్లు ఉన్నాయి.
-10,91,013 మంది జనాభాతో 28వ స్థానంలో ఉంది.
-91.58 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-అధికార భాషలు మిజో, ఇంగ్లిష్, హిందీ
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

నాగాలాండ్
-ఇది 1963, డిసెంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-రాజధాని కొహిమ. ఈ రాష్ట్రంలో 11 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 1, రాజ్యసభ 1, అసెంబ్లీ 60 సీట్లు ఉన్నాయి.
-19,80,602 మంది జనాభాతో 25వ స్థానంలో ఉంది.
-80.11 శాతం అక్షరాస్యతతో 15వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష ఇంగ్లిష్.
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

పంజాబ్
-ఇది 1966, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-దీని రాజధాని చండీగఢ్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 22 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 13, రాజ్యసభ 7, అసెంబ్లీ 117 స్థానాలున్నాయి.
-2,77,04,236 మంది జనాభాతో 16వ స్థానంలో ఉంది.
-76.68 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-అధికార భాష పంజాబీ.
-ఇది నార్తర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

సిక్కిం
-ఈ రాష్ట్రం 1975, మే 15న ఏర్పడింది.
-రాజధాని గ్యాంగ్‌టక్.
-ఈ రాష్ట్రంలో 4 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 1, రాజ్యసభ 1, అసెంబ్లీ 32 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-6,10,577 మంది జనాభాతో 29వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 82.6 శాతం.
-అధికార భాషలు ఇంగ్లిష్, నేపాలి.
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

తమిళనాడు
-ఈ రాష్ట్రం 1950, జనవరి 26న ఏర్పడింది.
-రాజధాని చెన్నై.
-ఈ రాష్ట్రంలో 32 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 39, రాజ్యసభ 18, అసెంబ్లీ 234 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-7,21,47,030 మంది జనాభాతో 6వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 80.33 శాతం ఉంది.
-ఇది సదరన్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

త్రిపుర
-ఇది 1972, జనవరి 21న ఏర్పడింది.
-రాజధాని అగర్తల.
-8 జిల్లాలున్న రాష్ట్రం ఇది.
-లోక్‌సభ 2, రాజ్యసభ 1, అసెంబ్లీ 60 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-36,71,032 మంది జనాభాతో 22వ స్థానంలో ఉంది.
-87.75 శాతం అక్షరాస్యత ఉంది.
-అధికార భాషలు బెంగాలి, ఇంగ్లిష్.
-ఇది నార్త్ ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

ఉత్తరాఖండ్
-ఈ రాష్ట్రం 2000, నవంబర్ 9న ఏర్పడింది.
-రాజధాని డెహ్రాడూన్. ఈ రాష్ట్రంలో 13 జిల్లాలున్నాయి.
-లోక్‌సభ 5, రాజ్యసభ 3, అసెంబ్లీ 70 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-1,00,86,292 మంది జనాభాతో 20వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 79.63 శాతం ఉంది.
-ఇది సెంట్రల్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

పశ్చిమ బెంగాల్
-ఇది 1950, జనవరి 26న ఏర్పడింది.
-రాజధాని కోల్‌కతా. 23 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 42, రాజ్యసభ 16, అసెంబ్లీ 294 స్థానాలున్నాయి.
-9,13,47,736 మంది జనాభాతో 4వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 77.08 శాతం ఉంది.
-ఇది ఈస్టర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

ఉత్తరప్రదేశ్
-1950, జనవరి 24న ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
-రాజధాని లక్నో.
-75 జిల్లాలున్న రాష్ట్రం ఇది.
-లోక్‌సభ 80, రాజ్యసభ 31, అసెంబ్లీ 403 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-19,98,12,341 మంది జనాభాతో మొదటి స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 69.72 శాతం ఉంది.
-ఇది సెంట్రల్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

రాజస్థాన్
-ఈ రాష్ట్రం 1956, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-రాజధాని జైపూర్. 33 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 25, రాజ్యసభ 10, అసెంబ్లీ 200 సీట్లు ఉన్నాయి.
-6,85,48,437 మంది జనాభాతో 7వ స్థానంలో ఉంది.
-అక్షరాస్యత 67,06 శాతం ఉంది.
-ఇది నార్తర్న్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.

కర్ణాటక
-1956, నవంబర్ 1న ఏర్పడింది.
-రాజధాని బెంగళూరు. 30 జిల్లాలు ఉన్నాయి.
-లోక్‌సభ 28, రాజ్యసభ 12, ఎమ్మెల్యే 224, ఎమ్మెల్సీ 75 స్థానాలు ఉన్నాయి.
-6,11,30,704 మంది జనాభాతో 8వ స్థానంలో ఉంది.
-అధికార భాష కన్నడ. 75.60 శాతం అక్షరాస్యత ఉన్నది.
-ఇది సదరన్ జోన్ పరిధిలో ఉంది.