The first steps in self-governance | సొంత పాలనలో తొలి అడుగులు

-దేశానికి స్వాతంత్య్రం వచ్చిన తరువాత జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ తాత్కాలిక ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.
1) జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ – ప్రధానమంత్రి, విదేశీ వ్యవహారాలు, సాంతికేక పరిశీలన, కామన్వెల్త్ దేశాలతో సంబంధాలు
2) వల్లభాయ్ పటేల్ – ఉప ప్రధానమంత్రి, హోం, సమాచార మంత్రిత్వ శాఖలు
3) అంబేద్కర్ – న్యాయశాఖ
4) రాజేంద్రప్రసాద్ – వ్యవసాయం, ఆహారం
5) ఆర్కే షన్ముఖం శెట్టి – ఆర్థిక శాఖ
6) బల్‌దేవ్ సింగ్ – రక్షణ శాఖ
7) జాన్ మథాయ్ – రైల్వే, ఉపరితల రవాణా
8) మౌలానా అబుల్ కలాం ఆజాద్ – విద్య శాఖ
9) రాజకుమారి అమృత్‌కౌర్ ఆరోగ్య, వైద్య శాఖలు
10) జగ్జీవన్ రామ్ – కార్మిక శాఖ
11) సీహెచ్ బాలు – వాణిజ్యం
12) రఫీ మహ్మద్ కిద్వాయ్ – కమ్యూనికేషన్
13) ఎన్వీ గార్గిల్ – విద్యుత్ శక్తి, గనులు
14) శ్యాంప్రసాద్ ముఖర్జీ – పరిశ్రమలు

-రాజ్యాంగాన్ని మాకు మేము సమర్పించుకుంటున్నాం అనే వాక్యంతో ప్రవేశిక ముగుస్తుంది.
-ప్రవేశిక రాజ్యాంగంలో అంతర్భాగం కాగానే సుప్రీంకోర్టు బెరుబారీ కేసుపై 1960లో తీర్పునిచ్చింది.
-ప్రవేశిక రాజ్యాంగంలో అంతర్భాగం అని సుప్రీంకోర్టు కేశవానంద భారతి వర్సెస్ కేరళ 1973 కేసులో తీర్పునిచ్చింది.
-రాజ్యాంగ పరిషత్ సభ్యులు ప్రపంచంలోని 60 దేశాల రాజ్యాంగాలను అధ్యయనం చేశారు.
-రాజ్యాంగ నిర్మాత – అంబేద్కర్
-రాజ్యాంగ చిహ్నం – ఐరావతం (ఏనుగు)
-ఐరావతాన్ని ప్రతిపాదించింది- హెచ్‌వీ కామత్
-దేశంలో ప్రత్యేక రాజ్యాంగాన్ని కలిగిన రాష్ట్రం- జమ్ముకశ్మీర్
-జమ్ముకశ్మీర్ రాజ్యాంగం 1957, జనవరి 26న అమల్లోకి వచ్చింది.
-370 నిబంధన ప్రకారం జమ్మకశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తి ఉంది.
-రాజ్యాంగ పరిషత్‌కు న్యాయ సలహాదారుడు- బెనగల్ నర్సింగరావు
-రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించింది- రాజ్యాంగ పరిషత్
-అంతిమంగా రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించింది- ప్రజలు
-రాజ్యాంగ పరిషత్ 11 (చివరి)వ సమావేశం (1950, జనవరి 24)లో రాజేంద్ర ప్రసాద్ రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికయ్యారు.
-లక్ష్యాలు, ఆశయాలు, తీర్మానాన్ని ఆహ్వానించింది- 1947, జనవరి 22
-లక్ష్యాలు, ఆశయాల తీర్మానం ప్రకారం ప్రవేశిక తయారుచేశారు.
-రాజ్యాంగ పరిషత్ 22 కమిటీలను నియమించుకుంది. వీటిలో అతిముఖ్యమైనది డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ లేదా ముసాయిదా కమిటీ. ఇది 1947, ఆగస్టు 29న ఏర్పడింది.
-ఈ సంఘంలో ఒక చైర్మన్, 6గురు సభ్యులున్నారు. వారు చైర్మన్- అంబేద్కర్, సభ్యులు- అల్లాడి కృష్ణస్వామి అయ్యంగార్, గోపాలస్వామి అయ్యర్, సాదుల్లా, కృష్ణమాచారి, మాధవచారి, మాధవరావు, మున్షీ.
-ముసాయిదా సంఘం ఏర్పడినప్పుడు కృష్ణమాచారి, మాధవరావులు లేరు. వివిధ కారణాల వల్ల ఖైతాన్, మిట్టల్ పదవులు ఖాళీ కావడంతో కృష్ణమాచారి, మాధవరావులను సభ్యులుగా నియమించారు.
-ప్రాథమిక హక్కులన్నింటిలో కంటే అతిముఖ్యమైంది- రాజ్యాంగ పరిహారపు హక్కు
-రాజ్యాంగ పరిహారపు హక్కును రాజ్యాంగానికి ఆత్మ వంటిదిగా అభివర్ణించింది- అంబేద్కర్
-ప్రస్తుతం ప్రాథమిక హక్కులు – 6

-44వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం-1976 ప్రకారం ఆస్తి హక్కును ప్రాథమిక హక్కుల జాబితా నుంచి తొలిగించి చట్టబద్దమైన హక్కుగా గుర్తించారు.
-ప్రస్తుతం ఆస్తి హక్కు గురించి వివరించే నిబంధన- 300 (A) 12వ భాగం
-జమ్ముకశ్మీర్‌లో ఆస్తిహక్కు ప్రాథమిక హక్కుగా కొనసాగుతుంది.
-సమన్యాయ భావనను పోలి ఉన్న ప్రాథమిక హక్కు- సమానత్వపు హక్కు
-ప్రపంచంలో తొలిసారిగా సమన్యాయ పాలన విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది- ఏవీ డైసీ
-రాజ్యాంగ నిర్మాతలు సమన్యాయ పాలన విధానాన్ని బ్రిటన్ నుంచి స్వీకరించారు.
-సమన్యాయ పాలన అంటే చట్టం దృష్టిలో అందరూ సమానులే.
-రాజ్యాంగం ప్రకారం ప్రాథమిక హక్కులు శాశ్వతమైనవికావు.
-దేశంలో జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితి అమల్లో ఉన్నప్పుడు రాష్ట్రపతి 359 నిబంధన ప్రకారం ప్రాథమిక హక్కులను తాత్కాలికంగా రద్దుచేస్తారు. (20, 21 నిబంధనలు మినహా)
-దేశంలో జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితి అమల్లో ఉన్నంతవరకు ప్రాథమిక హక్కులు తాత్కాలికంగా రద్దయి ఉంటాయి.
-ఆర్టికల్ 12 – రాజ్యం నిర్వచనం.

-ఆర్టికల్ 13 – ప్రాథమిక హక్కుల రక్షణ.
-32వ నిబంధన ప్రకారం సుప్రీంకోర్టు రిట్స్ లేదా అధిలేఖలను లేదా ఆజ్ఞలను జారీచేసి ప్రాథమిక హక్కులను పరిరక్షిస్తాయి.
-226 నిబంధన ప్రకారం హైకోర్టు ప్రాథమిక హక్కులను కాపాడటానికి రిట్స్‌ను జారీచేస్తాయి.
-RITS: హెబియస్ కార్పస్, మాండమస్,
సెర్షియోరరీ, కోవారెంటో, ప్రొహిబిషన్.
-86వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం 2002 ప్రకారం కొత్తగా ప్రాథమిక హక్కులను 21 (A) నిబంధనలో ఏర్పాటు చేశారు.
-21 (A) నిబంధన ప్రకారం ప్రభుత్వం 14 ఏండ్లలోపు బాల, బాలికలకు ఉచిత నిర్బంధ ప్రాథమిక విద్యను అందించాలి.
-ప్రాథమిక హక్కుల్లో అతి చిన్న నిబంధన – 21
-21వ నిబంధన జీవించే హక్కు గురించి వివరిస్తుంది.
-రాజ్యాంగ నిర్మాతలు జీవించే హక్కును జపాన్ నుంచి స్వీకరించారు.