Prakrit (Brahmi) languages ​​in Telangana | తెలంగాణలో ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ) భాషలు

ప్రాచీన తెలంగాణలో అర్వచీనం-ఆర్వాచీనం-ప్రాచీన సంప్రదాయాల్లో తెలుగు, సంస్కృతం భాషల కంటే ముందుగా ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ), పైశాచీ భాషలు ఉన్నాయనేది చారిత్రక అంశం. అయితే కొందరు ప్రాకృతమే పైశాచీ అన్నారు. కానీ పదాల్లో చాలా తేడాలున్నాయి. మనకు గుణాఢ్యుని (కొండాపురం వాసి) కంటే ముందు తరంలో, సమకాలంలో ఈశ్వరనాథుడు, విర్యార్యునుడు, కేతశ్వుడు, మహాత్వక్కుడు లాంటి ప్రాకృత బ్రాహ్మీ పండితులు ఉన్నారని తెలుస్తుంది. కాశీలో వారి రచనలు లభ్యమవుతున్నాయి. భాష అన్నది సంస్కృత పదమేనని కాశీ పీఠ పండితులు, కశ్మీర్ పండితుల వాదాంశం. ఏది ఏమైనప్పటికీ చరిత్రలోతుల్లోకి వెళ్తే.. శాతవాహన రాజ్యప్రశస్త నుంచే పైశాచీ, ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ), తెలుగు మొదలైన భాషల లిపి పరిణామ క్రమం ఉందని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఇది వాస్తవమా? అంటే ఆలోచించాల్సిన, పరిశోధించాల్సిన విషయం అంతకంటే ముందు రాతోశ్ముడు-కుంతలరూపుడు లాంటివారు కూడా ఉన్నారు. వారు తెలంగాణలోనే పుట్టిపెరిగి ఉత్తర భారతదేశానికి వలస వెళ్లారు. అయితే మెదక్, అల్లాదుర్గం, టేకుమాలు (టేక్‌మాల్), కోహీరు-ఢాకూరు ముదిమాణిక్యం, నేలకొండపల్లి, కోటిలింగాల ప్రాంతాల్లో 9, 14 శతాబ్దాల కంటే ముందు శాసనాలు లేకపోలేదు. అందుకే వృత్యాదీనాం సమిష్టిః స్యాత్ సాహిత్యం అని రుయ్యకుడు అంటే, శబ్దార్థయోస్సహాస్సహావస్థానం సాహిత్యం అని భోజ మహారాజు (భోజుడు) స్పష్టంగా చెప్పినట్టుగా.. లిపి, భాష, సాహిత్యం, ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ), పైశాచీ, సంస్కృతం, తెలుగు సాహిత్యాలు తెలంగాణలో అనంతంగా ఉన్నాయి. ఆనాడు అ(భే)రి-అభీరి-శకారి-చాండాలి, శాబరి జాతి ప్రయుక్త భాషలన్నిటి కంటే ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ), సంస్కృత భాషలు ప్రబలంగా ఉండేవి. అయితే ప్రాకృతాన్ని సంస్కృతీకరించారు కాబట్టే సంస్కృతం అయ్యిందని కూడా ఒక వాదన ఉన్నది. ఏది ఏమైనా ఆనాడు తెలంగాణలో అన్ని భాషలు ఉండేవని చరిత్ర చెబుతుంది. ప్రాచీన మరాఠీలో మోడి భాష కూడా ఉంది. అంతేకాదు శాతవాహనులకు ముఖ్య పట్టణం ప్రతిష్ఠానపురం. బోధను (బోధన్), వేములవాడ, నల్లగొండ, కొండాపురం, విదర్భ, కళ్యాణి.. ఇవన్నీ పైఠాను అని పిలిచే ప్రతిష్ఠానపురం ఏలుబడిలో ఉండేవని చరిత్ర చెబుతుంది. ఈ ప్రాంతాలు మంజీరికా దేశమున ప్రాకృత భాషా మండలంగా ఉండేవి. శాతవాహనుల సామ్రాజ్యం 230-236 నుంచి స్వతంత్రరాజ్యంగా వర్థిల్లింది. అప్పుడు పైశాచీ, ప్రాకృత (బ్రాహ్మీ), సంస్కృతంతోపాటు కొంచెం తెలుగు భాషలు కూడా వర్థిల్లాయి.