నైపుణ్యాభివృద్ధి పథకాల గురించి తెలుసా?

ఇన్‌స్పైర్ (INSPIRE)
-దీని పూర్తి రూపం.. Innovation in Science Pursuit for Inspired Research Program.
-దేశంలోని ప్రతిభగల యువతను సైన్స్ చదివేలా, సైన్స్ కోసం అన్వేషించేలా ప్రోత్సహించడం ఇన్‌స్పైర్ ప్రోగ్రామ్ ప్రధాన లక్ష్యం. ఈ స్కీమ్‌లో భాగంగా పిల్లల్లో చిన్న వయసులోనే సైన్స్‌పట్ల ఆసక్తి రేకెత్తించడం కోసం వివిధ కార్యక్రమాలు చేపడుతారు.
-ఆసక్తిగల విద్యార్థులకు తగిన శిక్షణ ఇచ్చి.. సైన్స్ రంగంలో అభివృద్ధి, పరిశోధన కార్యక్రమాలు చేపట్టేలా ప్రోత్సాహం అందిస్తారు.
-సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ విభాగం, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ మంత్రిత్వ శాఖ, స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్ మంత్రిత్వ శాఖ ఈ ప్రోగ్రామ్‌కు నోడల్ ఏజన్సీలు.
-ఈ స్కీమ్ దేశం ప్రాతిపదికగా సైన్స్ రంగంలో పరిశోధన, అభివృద్ధిని మరింత బలోపేతం చేస్తుంది.
-ఉన్నత విద్యలో సైన్స్‌ను ఆప్షన్‌గా ఎంచుకునే విద్యార్థుల సంఖ్య ఏటేటా తగ్గిపోతుంది. విద్యార్థుల్లో సైన్స్ పట్ల ఆసక్తి కొరవడుతుందనడానికి ఈ పరిణామమే నిదర్శనం.
-అందుకే విద్యార్థులకు నూతన పద్ధతుల్లో సైన్స్‌పట్ల ఆసక్తి కలిగించి, వారిని సైన్స్‌రంగ నిపుణులుగా తీర్చిదిద్దేందుకు ఈ ఇన్‌స్పైర్ స్కీమ్ చర్యలు చేపడుతుంది.
-ఇన్‌స్పైర్ ప్రోగ్రామ్ ద్వారా విద్యార్థుల్లో శాస్త్రీయ నైపుణ్యాలు పెంపొందించడంవల్ల.. రానున్న రోజుల్లో భారత్ ప్రపంచంలోనే గొప్ప శాస్త్రీయ శక్తి (సైంటిఫిక్ పవర్)గా ఎదిగే అవకాశం ఉంది.

దీన్‌దయాల్ ఉపాధ్యాయ్ గ్రామీణ్ కౌశల్ యోజన (DUGKY)
-ఇది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో సంఘటిత అభివృద్ధి కోసం నేషనల్ రూరల్ లైవ్లీహుడ్ మిషన్ (NRLM) కింద చేపడుతున్న నైపుణ్యాభివృద్ధి కార్యక్రమం.
-శిక్షణ పొందిన వారిలో 75 శాతం మందికి కచ్చితమైన ఉపాధి కల్పించడం దీని లక్ష్యం.
-స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్ మంత్రిత్వ శాఖ దీనికి నోడల్ ఏజన్సీగా పనిచేస్తుంది.
-నేషనల్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్ ద్వారా ఈ కార్యక్రమం అమలవుతుంది.
-గ్రామీణ పేదలకు జీవనాధారమైన వృత్తులు, పనుల పరిధిని మరింత విస్తరింపజేయడం DUGKY లక్ష్యం.
-ముఖ్యంగా గ్రామీణ నిరుద్యోగులకు వ్యవసాయేతర రంగాల్లో శిక్షణ ఇచ్చి, వారు ఇతర రంగాల్లో ఉద్యోగాలు సాధించేలా ప్రోత్సహించడంపై DUGKY ప్రత్యేక దృష్టి సారించింది.
-గ్రామాల్లో సూక్ష్మతరహా, కుటీర పరిశ్రమల స్థాపనను ఈ స్కీమ్ ప్రోత్సహిస్తుంది.
-గ్రామాల్లో సరైన ఉపాధి సదుపాయాలు లేక మెరుగైన జీవనం కోసం ప్రజలు భారీ ఎత్తున పట్టణాలకు వలసపోతున్నారు. దీంతో పట్టణీకరణ శరవేగంగా పెరిగిపోతుంది. DUGKY స్కీమ్ ద్వారా చేపట్టే కార్యక్రమాలు పరోక్షంగా ఈ పట్టణీకరణను అరికట్టడానికి కూడా తోడ్పడుతాయి.

స్కిల్ ఇండియా మిషన్
-ఇది భారత్‌ను ప్రపంచంలోనే ఏకైక స్కిల్డ్ సూపర్ పవర్‌గా నిలబెట్టాలనే ఉద్దేశంతో కేంద్ర సర్కారు ప్రారంభించిన మిషన్. దేశంలో అమలవుతున్న అనేక నైపుణ్య శిక్షణా పథకాలకు ఈ స్కిల్ ఇండియా మిషన్ గొడుగు వంటిది.
-ఇది దేశ ప్రగతి కోసం దీర్ఘకాలిక వ్యూహంతో చేపట్టిన కార్యక్రమం. యువతకు వివిధ అంశాల్లో శిక్షణ ఇప్పించి నిపుణుల కొరత తీర్చడం, దేశంలో వేగవంతమైన, సంఘటితమైన అభివృద్ధి ఈ స్కీమ్ లక్ష్యాలు.
-స్కిల్ ఇండియా క్యాంపెయిన్ ద్వారా 2020 నాటికి దేశంలో 5.6 కోట్ల మంది నిపుణులు అదనంగా ఉంటారని అంచనా.
నోడల్ ఏజెన్సీలు: 1. నేషనల్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్, 2. కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ, 3. మినిస్ట్రీ ఆఫ్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్.
-దీనికి నిధులు పబ్లిక్, ప్రైవేట్ పార్ట్‌నర్‌షిప్ విధానంలో సమకూర్చుతున్నారు. ఇందులో కేంద్ర ప్రభుత్వ వాటా 49 శాతం.
-ఈ మిషన్‌వల్ల సుమారు 80.33 కోట్ల మంది అసంఘటిత కార్మికులు వివిధ రంగాల్లో శిక్షణపొంది, పలు పరిశ్రమల్లో ఉద్యోగాలు సాధించుకునే అవకాశం ఉంది.

ప్రధానమంత్రి యువ యోజన (PMYY)
-2016, నవంబర్ 9న కేంద్ర సహాయ మంత్రి (స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్ శాఖ) రాజీవ్‌ప్రతాప్ రూఢీ ఈ స్కీమ్‌ను ప్రారంభించారు.
-ఈ స్కీమ్ చదవు ఉండి సరైన నైపుణ్యం, నేటి పోటీ ప్రపంచం గురించిన అవగాహన లేనివారికి ఉద్దేశించినది.
-దేశంలోని యువతకు కావాల్సిన ప్రోత్సాహం అందించడం.. వారు ఉద్యోగ, ఉపాధి విషయాల్లో ప్రపంచంలో నెలకొని ఉన్న పోటీని తట్టుకుని నిలబడేలా తీర్చిదిద్దడం ఈ స్కీమ్ ప్రధాన ఉద్దేశాలు.
-ఈ స్కీమ్ కింద.. పరిశ్రమలు స్థాపించాలనుకునే యువతకు అవసరమైన శిక్షణతోపాటు, సరైన మార్గదర్శకాలు ఇచ్చి ప్రోత్సహిస్తారు.
-దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ పురోగతికి తోడ్పడేలా యువతను తీర్చిదిద్దాలనేది ఈ స్కీమ్ లక్ష్యం.
-ఈ స్కీమ్ దేశంలోని యువ పారిశ్రామికవేత్తలకు తగిన ప్రోత్సాహం అందిస్తుంది.
-30 ఏండ్లలోపు యువతను పరిశ్రమలు స్థాపించేలా ప్రోత్సహించడం కోసం ఈ స్కీమ్ కింద ఒక అవార్డులను ప్రవేశపెట్టారు. 2017, జనవరి 16న ఈ అవార్డుల ప్రదానోత్సవం జరిగింది.