వ్యవసాయానికి చేయూత.. పంట రుణాలకు భరోసా
వ్యవసాయ పరపతి రుణాలు
- వ్యవసాయ రంగంలో పెట్టుబడికి వ్యవసాయ పరపతి మూలాధారం.
- 2021-22 ఆర్థిక సంవత్సరానికి వ్యవసాయ రంగం వార్షిక రుణ ప్రణాళిక మొత్తం 91541 కోట్ల్ల లక్ష్యంతో రూ.75,977 పంట రుణాలకు కేటాయించగా, వ్యవసాయ టర్మ్లోన్స్, అనుబంధ కార్యకలాపాలకు రూ. 32,101 కోట్ల లక్ష్యంతో రూ.31813 కోట్లు పంపిణీ చేశారు.
- వ్యవసాయానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇచ్చిన ప్రాముఖ్యత కారణంగా షెడ్యూల్డ్ వాణిజ్య బ్యాంకుల ద్వారా వ్యవసాయానికి రుణం 2015 నుంచి 2021 మధ్య 92 శాతం
పెరిగింది. - తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 9 జిల్లా సహకార బ్యాంకులు, 818 ప్రాథమిక వ్యవసాయ రుణ సంఘాల ద్వారా రుణాలు నాబార్డు నుంచి రైతులకు చేరవేయడానికి తెలంగాణ రాష్ట్ర సహకార అపెక్స్ బ్యాంకు లిమిటెడ్ 42 బ్రాంచీల ద్వారా అందిస్తుంది.
- 2018–19 నుంచి 2019-20 సంవత్సరాల మధ్యకాలంలో వ్యవసాయానికి కేటాయించిన రుణాల్లో 10 శాతం పెరుగుదల కనిపిస్తుంది.
వడ్డీలేని పంటరుణాలు, పావలా వడ్డీ
- రైతులకే ఆర్థిక భారాన్ని తగ్గించడం వారికి సంస్థాగత రుణాలు అందేలా, పంట రుణాలను సకాలంలో చెల్లించే విధంగా రైతులకు వడ్డీ లేకుండా రుణాలు అందేలా చేయడం జరుగుతుంది.
- ఒక లక్ష నుంచి 3 లక్షల రూపాయల వరకు పావలా వడ్డీతో పంట రుణాలను అమలు చేస్తుంది.
- ఈ వడ్డీ భారం కేంద్రం 3 శాతం, రాష్ట్రం 4 శాతం భరిస్తున్నాయి.
రుణమాఫీ పథకం
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2014 మార్చి 31 నాటికి రూ. లక్షలోపు రుణాలు ఉన్న రైతులందరికీ రుణమాఫీ చేసింది.
- ఈ పథకం కింద అన్ని రకాల పంట రుణాలు, పంట కోసం తెచ్చుకున్న వ్యవసాయ, బంగారు రుణాలను పరిగనలోకి తీసుకున్నారు.
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నాలుగు విడతలుగా మొత్తం 35.30 లక్షల మంది రైతులకు రూ. 16,124 కోట్ల రుణాలను మాఫీ చేసింది.
- 2020-21 బడ్జెట్లో రుణమాఫీ కోసం రూ.6225 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో రూ. 25000/- లోపు రుణాల మాఫీ కోసం రూ.1210 కోట్లు విడుదల చేసింది.
- రైతుల రుణమాఫీ కోసం ప్రభుత్వం 2021-22 బడ్జెట్లో రూ.5225 కోట్లు కేటాయించింది.
- 2020-21లో రూ.733 కోట్లతో 4.07 లక్షల మంది రైతులకు రుణాలను
మాఫీ చేసింది.
వ్యవసాయ మార్కెంటింగ్
- ఒక రైతు తాను పండించిన పంటలో కొంత సొంత అవసరాలకు వినియోగించుకోగా మార్కెట్కు తరలించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న మిగిలిన పంటను విక్రయం కాగల మిగులు అంటారు.
- వ్యవసాయదారుడు తన ఉత్పత్తులను మార్కెట్లకు చేరవేయడానికి సరైన ధరలకు విక్రయించడానికి అవసరమైన సదుపాయాల కల్పనను వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ అంటారు.
- వ్యవసాయ మార్కెటింగ్లో4 దశలుంటాయి. అవి
సమీకరణ
- వ్యవసాయదారులు వేర్వేరు అల్ప పరిమాణాల్లో ఉత్పత్తి చేసిన వస్తువులను సేకరించి పెద్ద మొత్తంగా పోగుచేసే పద్ధతిని సమీకరణ అంటారు.
2) తారతమ్య నిరూపణ లేదా ప్రామాణీకరణ :
- వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను, నాణ్యతను బట్టి వర్గీకరించి నాణ్యతా ప్రమాణాన్ని నిర్ణయించే విధానాన్ని గ్రేడింగ్ అంటారు. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు ఇచ్చే నాణ్యతా ప్రమాణం – అగ్మార్క్ (AGMARK)
- అగ్రికల్చర్ ప్రొడ్యూస్ (గ్రేడింగ్ అండ్ మార్కెటింగ్) యాక్ట్ 1937 ప్రకారం అగ్ మార్క్ను ఇస్తారు. ఈ చట్టాన్ని 1986లో సవరించారు.
3) ప్రాసెసింగ్
- వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను వినియోగానికి అనువుగా మార్చడాన్ని ఆగ్రో ప్రాసెసింగ్ అంటారు.
- ఉదా: నూనెగింజలను నూనెగా పత్తిని నూలుగా మార్చడం మొదలైనవి.
4) పంపిణీ
- ప్రాసెస్ చేసిన వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను టోకు వ్యాపారులు రిటైల్ వ్యాపారుల ద్వారా వినియోగదారులకు చేర్చడాన్ని పంపిణీ అంటారు.
మార్కెటింగ్ వ్యవస్థ లోపాలు
- గిడ్డంగి సౌకర్యాల కొరత
- దళారుల పాత్ర అధికంగా ఉండటం
- ప్రామాణీకరణ సదుపాయాల కొరత
- తూనికల విషయంలో అక్రమాలు
- మార్కెట్ సమాచారం అందుబాటులో లేకపోవడం
- రవాణా సౌకర్యాల లోపం
- భారతదేశంలో వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ వ్యవస్థ
- భారతదేశ వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ వ్యవస్థలో 7 రకాల మార్కెట్లున్నాయి.
1) ప్రాథమిక మార్కెట్లు
2) ద్వితీయ మార్కెట్లు
3) అంతిమ మార్కెట్లు
4) సంతలు
5) క్రమబద్ధ మార్కెట్లు
6) సహకార మార్కెట్లు
7) ప్రభుత్వ వ్యాపారం
ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో ఉన్న మొత్తం
వ్యవసాయ ఉత్పత్తి మార్కెట్ల సంఖ్య -192
అత్యధిక వ్యవసాయ ఉత్పత్తి మార్కెట్
కమిటీలున్న జిల్లాలు
సిద్దిపేట -14 మార్కెట్లు
జగిత్యాల – 13 మార్కెట్లు
నల్లగొండ – 10 మార్కెట్లు
కామారెడ్డి – 10 మార్కెట్లు
వ్యవసాయ మార్కెట్లో అత్యల్ప
కమిటీలున్న జిల్లాలు
మేడ్చల్ మల్కాజిగిరి
భద్రాద్రి కొత్త గూడెం,పెద్దపల్లి
- ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో పనిచేస్తున్న వ్యవసాయ మార్కెట్లను బలోపేతం చేయడానికి రాష్ట్ర
- ప్రభుత్వం తెలంగాణ మార్కెట్ చట్టం -2016 ప్రకారం సంస్కరణలు ప్రవేశపెట్టింది.
- తెలంగాణ నూతనంగా ఏర్పాటు చేసిన కమోడిటీ మార్కెట్స్
- తీపి బత్తాయి మార్కెట్ గంధం వారి గూడెం – నల్లగొండ
- బత్తాయి – నకిరేకల్ నల్లగొండ
- దొండకోసం – కొన మేకలవారి గూడెం
నిల్వ వసతులు
- రాష్ట్రంలో గోడౌన్లు నిల్వ సామర్థ్యం 60.12 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులు
- ఇందులో 97 గోడౌన్లు తెలంగాణ రాష్ట్ర వేర్హౌస్ కార్పొరేషన్ (SWC) పరిధిలో ఉన్నాయి. వీటి నిల్వ సామర్థ్యం 26.5లక్షల మెట్రిక్ టన్నులు
- దేశంలో గోడౌన్స్ నిల్వస్థాయిలో తెలంగాణ రాష్ట్ర వేర్ హౌసింగ్ కార్పొరేషన్ ప్రథమ స్థానంలో (వరుసగా మూడేళ్లు) ఉంది.
వ్యవసాయ ఎగుమతులు
- రాష్ట్రంలో వ్యవసాయ అనుబంధ రంగాల నుంచి జరిగే ఎగుమతుల్లో తృణధాన్యాలు, మసాలాలు, మాంసం, పత్తి ఉత్పత్తులు అధికంగా ఉన్నాయి.
- ఇదే కాకుండా ప్రపంచంలోని 18 దేశాలకు తెలంగాణ రాష్ట్రం విత్తనాలను సరఫరా చేస్తుంది.
- రైతుల ఆదాయాన్ని రెట్టింపు చేయడంలో వ్యవసాయ ఎగుమతులు కీలకపాత్ర పోషిస్తాయని అంచనా వేశారు
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2020-21 సంవత్సరంలో 141.1 లక్ష మెట్రిక్ టన్నుల వరిధాన్యం సేకరించింది. ఇది మొత్తం ఉత్పత్తిలో 65 శాతానికి సమానం.
- రాష్ట్రంలో వరిని పండించే అన్ని జిల్లాల్లో స్వయం సహాయక బృందాలు ఎస్జీహెచ్ ద్వారా ధాన్యన్ని సేకరిస్తున్నారు.
- 2019-20, 2020-21లో పౌరసరఫరాల శాఖ తెలంగాణ స్టేట్ సివిల్ సప్లయ్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ ద్వారా గత 7 సంవత్సరాల్లో వరిని భారీ మొత్తంలో కొనుగోలు చేసింది.
- వరి సేకరణలో 23,552 పీపీసీఎస్ సంఖ్య నుంచి 252.4 లక్షల మెట్రిక్టన్నులు కొనుగోలు పరిమాణం సేకరించడం ద్వారా 41.37 మంది రైతులు లబ్ది పొందారు.
- పత్తి సేకరణలో 39.51 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులు కొనుగోలు ద్వారా 14.64 లక్షల మంది రైతులు లబ్ది పొందారు.
- 2020 సంవత్సరానికి ఎఫ్సీఐ నుంచి అత్యధికంగా వరి సేకరణలో పంజాబ్ (22.6శాతం) తర్వాత తెలంగాణ సుమారు గా 16 శాతంతో రెండో స్థానంలో ఉంది.
- 2019-20లో భారత్లో కాటన్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా అత్యధిక పత్తి సేకరణ జరిగిన రాష్ట్రంగా తెలంగాణ మొదటి స్థానంలో ఉంది.
తెలంగాణ వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ శాఖ లక్ష్యాలు
- వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల అమ్మకాల్లో రైతుల లాభాలను పరిరక్షించడం.
- మధ్యవర్తుల నుంచి రైతుల ఉత్పత్తులను కాపాడటం.
- శాస్త్రీయ పద్ధతుల్లో గోడౌన్ల నిర్మాణం
- రాష్ట్ర ఏర్పాటు నాటికి ఉన్న గోడౌన్లు -176
- నాబార్డు సహాయంతో నిర్మించనున్న మొత్తం గోదాములు 364
- ఇప్పటికీ పూర్తయిన గోదాముల సంఖ్య 331
- గోడౌన్లు రైతులు తమ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను నిల్వచేసుకోవడానికి, కనీస మద్దతు ధర నిధుల కోసం సామర్థ్యం పెంపుదల కోసం ఉపయోగిస్తారు.
- రాష్ట్రంలో మిల్లింగ్, గిడ్డంగుల సామర్థ్యం
- తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడ్డ నాటి నుంచి మిల్లింగ్, గిడ్డంగుల సామర్థ్యం పెంచుతూ వచ్చింది.
- వ్యవసాయ మౌలిక సదుపాయాల కల్పనలో భాగంగా 2200 రైస్ మిల్లులు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఏటా కోటిటన్నుల బియ్యంను మిల్లింగ్ చేయగలవు.
- వరి ఉత్పత్తి విపరీతంగా పెరిగిన నేపథ్యంలో మరికొన్ని కొత్త మిల్లులు నిర్మించాల్సిన అవసరం ఉంది. రైస్ మిల్లర్స్కు అనుకూలమైన వాతావరనం కల్పించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణ స్టేట్ వేర్ హౌసింగ్ కార్పొరేషన్ను ఏర్పాటు చేసింది.
- 2014 నుంచి రాష్ట్ర సగటు గిడ్డంగుల సామర్థ్యం దాదాపు 140 శాతం మొత్తం గిడ్డంగుల సంఖ్య 70 నుంచి 313కి పెరిగింది.
ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్
- రాష్ట్రంలో పెరుగుతున్న ఆహార ఉత్పత్తి దృష్టిలో ఉంచుకొని తెలంగాణ స్టేట్ ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్, యూనిట్లను ఏర్పాటు చేయాలనే లక్ష్యంతో వరి, మొక్కజొన్న, నిమ్మ, ద్రాక్ష మామిడి సోయాబీన్లకు ప్రత్యేకంగా యూనిట్లను ఏర్పాటు చేసింది.
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పసుపు, బత్తాయి (తీపి నారింజ) ఉత్పత్తిలో మొదటి స్థానంలో, టీ, కాఫీ ఉత్పత్తిలో మూడవ స్థానం, సముద్ర చేపల ఉత్పత్తిలో 4వ స్థానంలో ఉంది.
- ఫార్మలైజేషన్ ఆఫ్ మైక్రో ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఎంటర్ప్రైజెస్లో జీఓఐ చేయడానికి రూ.10000 కోట్లతో 2020-21 నుంచి 2024-25 వరకు ఐదు సంవత్సరాల వ్యవధిలో ఈ పథకం అమలు జరుగుతుంది.
- ఈ ప్రతిపాదిత పథకం కింద మైక్రో ఫుడ్ ఎంటర్ప్రైజెస్కు 35 శాతం క్రెడిట్ లింక్డ్ సబ్సిడీతో సహ రూ.10 లక్షల సీలింగ్తో అర్హత గల ప్రాజెక్టు వ్యయంతో తమ యూనిట్ల విస్తరణ ఆధునికీకరణ కోసం సపోర్ట్ చేస్తుంది.
- ఈ స్కీమ్ కింద ‘వన్ డైరెక్ట్ వన్ ప్రొడక్ట్’ విధానంపై కొత్త యూనిట్లకు అవకాశం ఇస్తుంది. తెలంగాణలో 2021 -22 ఆర్థిక సంవత్సరానికి కొత్త యూనిట్ల లక్ష్యం 1168.
- ఆర్థిక సంవత్సరం 2021-22కు గాను ఎస్ఈఆర్పీ (SERP) నుంచి రూ. 24.84 కోట్ల సీడ్ క్యాపిటల్ను మంజూరు చేసి 6207 స్వయం సహాయక బృందాల (ఎస్జీహెచ్) మహిళలకు పంపిణీ చేసింది.
యాంత్రీకరణ
- రాష్ట్రం ఏర్పడినప్పటి నుంచి ప్రభుత్వం వ్యవసాయ యాంత్రీకరణకు భారీగా నిధులు కేటాయిస్తుంది.
ఉద్దేశం: సాగు వ్యయం, పొలం పనుల్లో తవ్వకాలు తగ్గించడం, సకాలంలో వ్యవసాయ పనులు సాగేలా చూడటం - ఎస్సీ ఎస్టీలకు 95 శాతం సబ్సిడీ ఇతరులకు 50 శాతం సబ్సిడీతో వ్యవసాయ పనిముట్లు, యంత్రాలు అందించడం.
- రాష్ట్రీయ వికాస్ యోజన వంటి కార్యక్రమాలను అమలు చేస్తుంది.
- మినీ ట్రాక్టర్లు పశువులు లాగే యంత్రాలు కోసం వ్యవసాయ యంత్ర బ్యాంక్ల ఏర్పా టుకు 10 నుంచి 25 లక్షలు అందించేందుకు ప్రభుత్వం ఈ కార్యక్రమం చేపట్టింది.
- రాష్ట్రం ఏర్పడినప్పటి నుంచి సుమారు రూ, 951.28 కోట్లకు పైగా విలువైన వ్యవసాయ పనిముట్లు, యంత్రాలను 6.66 లక్షల మందికి పైగా రైతులకు సరఫరా చేసింది.
- వ్యవసాయ కూలీల సమస్యలను పరిష్క రిస్తూ వచ్చే 3,4 సంవత్సరాల్లో ప్రభుత్వ విధానాల్లో భాగంగా వ్యవసాయ యాంత్రీకరణను 45 శాతం నుంచి 90 శాతానికి పెంచే లక్ష్యంతో పనిచేస్తుంది.
ధరల విధానం
- వ్యవసాయదారులు తమ పంటకు లాభసాటి ధర లభించినపుడే ‘విక్రయం కాగల మిగులు’ను ఉత్పత్తి చేయడానికి సిద్ధపడతాయి.
- అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థలో వ్యవసాయ రంగం ప్రధాన రంగంగా ఉంటుంది. ఈ
- ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో వ్యవసాయ ధర స్థిరత్వం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- వ్యవసాయ ధరల అస్థిరత్వం 3 రకాలుగా ఉంటుంది.
- రుతుసంబంధ అస్థిరత్వం, వార్షిక అస్థిరత్వం చక్రీయ అస్థిరత్వం
వ్యవసాయ ధరల విధాన లక్ష్యాలు
- వ్యవసాయ రంగంలో అధిక ఉత్పత్తి సాధించడం
- ఆహార వస్తువుల ధరల స్థిరీకరణ సాధించడం
- పేద ప్రజలకు ఆహార భద్రత కల్పిచండం.
- వ్యవసాయదారులు, వినియోగదారుల ప్రయోజనాల మధ్య సమతూకం సాధించడం.
- దేశంలో ద్రవ్యోల్బణ పరిస్థితులను నివారించడం.
- పరిమితి వనరులను సమర్థవంతంగా, అభిలషణీయంగా ఉపయోగించడం మొదలైనవి.
-జీబీకే పబ్లికేషన్స్
9959361278
