ద్రుత ప్రాకృతం అంటే ఏమిటి..?

పారిభాషిక పదాలు
వర్ణాగమం
నడిరేయి – నడికిరేయి
నడువడి – నడువడిక
వేగుచుక్క – వేగురుచుక్క

వర్ణాదేశం
వాడు+టక్కరి = వాడుడక్కరి
ట=ట్‌+అ డ=డ్‌+అ

వర్ణవ్యత్యయం
పదాల్లోని అక్షరాలు ముందు వర్ణాలు వెనుకకు, వెనుక వర్ణం ముందుకు వస్తే అది వర్ణవ్యత్యయం.
ఉదా : నవ్వులాట – నవ్వుటాల
వారణాసి – వాణారసి
గజదొంగ – జగదొంగ
పలుచన – చలుపన

లడాదులు
లడాదులు మూడు రకాల పురుషాలు ఉంటాయి.
ఉత్తమ – మధ్యమ – ప్రథమ
ఏక / బహు – ఏక / బహు – ఏక / బహు

లిట్‌ – భూతకాలం
లట్‌ – వర్తమానం
లృట్‌ – భవిష్యత్తు
లాట్‌ – ఆశీస్సు
లజ్‌ – వ్యతిరేఖలు
ఉత్తమ- తన గురించి తాను చెప్పేది
మధ్యమ- ఎదుటి వ్యక్తి గురించి చెప్పేది
ప్రధమ- ఎక్కడో ఉన్న వ్యక్తి గురించి చెప్పేది

ఉత్తమ పురుష
తన గురించి తాను చెప్పుకునేది.
ఉదా : నేను పుస్తకం చదువుతున్నాను. (ఏకవచనం)
మేము పుస్తకం చదువుతున్నాం. (బహువచనం)

మధ్యమ పురుష
ఎదుటి వ్యక్తి గురించి మాట్లాడేది.
ఉదా : నువ్వు పుస్తకం చదివావా ? (ఏకవచనం)
మీరు అన్నం తింటున్నారా? (బహువచనం)

ప్రథమ పురుష
ఎక్కడో ఉన్న వ్యక్తి గురించి మాట్లాడేది.
ఉదా : వాడు వచ్చాడా? (ఏకవచనం)
వారు వచ్చారా? (బహువచనం)

కోడ్‌- తాను ఉత్తమ (1st person)
ఎదుట ఉత్తమ (2nd person)
ఎక్కడో ప్రథమ (3rd person).

ఔపవిభక్తులు (ఇ-టి-తి)
ఉపవిభక్తి ఆధారంగా ‘ఔపవిభక్తి’ వెలుగులోకి వచ్చిన పారిభాషిక పదం
(లేదా)
ఉపవిభక్తి ఆధారంగా ‘ఔపవిభక్తి’ పారిభాషిక పదాల్లో వచ్చి చేరింది.
ఉపవిభక్తి అంటే విభక్తికి దగ్గరగా ఉండేది.
ఉదా : కాలు + లో = కాలిలో (ఇ)
ఊరు + లో = ఊరిలో
కన్ను + తో = కంటితో
నోరు + తో = నోటితో
నెయి + లో = నేతిలో
గోయి + లో = గోతిలో

విభక్తులు లేకుండా పదాలు వచ్చినప్పుడు
ఇ,టి,తి లు వస్తే వాటిని అనౌపవిభక్తులు అంటారు.
ఉదా : ఊరు+వాడు = ఊరివాడు
పడమర+గాలి = పడమటి గాలి
రాయి+మీద = రాతిమీద

భావార్థం-(ట)
క్రియ పదం తరువాత ‘ట’ వచ్చి చేరితే భావార్థం అంటారు.
ఉదా: చదువుట, రాయుట, తినుట

ధాతుజ విశేషణం
ధాతువు నుంచి పుట్టిన విశేషణాన్ని ధాతుజ విశేషణం అంటారు.
ప్రత్యయాలు – ఎడు, ఏడు
ఉదా : చదువు+ఎడు = చదువెడు
చదువు+ఏడు = చదువేడి

ద్రుతం
‘న’కారం పొల్లును ధృతం అంటారు.(న్‌)

ద్రుతప్రాకృతం
ఏ పదం చివర ద్రుతం వచ్చి చేరుతుందో దానిని ద్రుతప్రాకృతం అంటారు.
ఉదా : పూచన్‌, వచ్చెన్‌, తోచెన్‌
కళ : ఏ పదం చివర ద్రుతం ఉండదో దానిని కళ పదం అంటారు. కళకు శాశ్వాతమైన అర్థం ఉంది.

తత్సమం
సంస్కృతానికి, ప్రాకృతానికి సమానమైన భాష తత్సమం.
పకృతి పదాలు – తత్సమం
సంస్కృతం(అగ్నిః) – ప్రాకృతం(అగ్నీ) -తత్సమం(అగ్ని)

తద్భవం
సంస్కృతం, ప్రాకృత భవంబగు భాష తద్భవంబు.
వికృతి పదాలు – తద్భవం
సంస్కృతం(అగ్నిః)-ప్రాకృతం(అగ్నీ)-తద్భవం(అగ్గి)