1857 వరకు.. వీరే గవర్నర్ జనరల్స్

భారతదేశ చరిత్ర జాన్ ఆడమ్స్ (1823)
-ప్రింటింగ్ ప్రెస్‌లను స్థాపించడానికి లైసెన్సులను తప్పనిసరి చేశారు.
-తొలి ప్రెస్ ఆర్డినెన్స్ జారీ చేసిన గవర్నర్ జనరల్.

లార్డ్ అమెరెస్ట్ (1823- 1828)
-ఇతని కాలంలో మొదటి బర్మా యుద్ధం జరిగింది.
-మొగల్ చక్రవర్తి అక్బర్-2తో సమానంగా గుర్తించబడిన మొదటి గవర్నర్ జనరల్.

విలియం బెంటింక్ (1828- 1835)
-బెంగాల్ గవర్నర్ జనరల్‌గా ఉన్న విలియ బెంటింక్ 1833 చార్టర్ చట్టం ప్రకారం మొదటి భారత గవర్నర్ జనరల్‌గా మారాడు.
-దుష్పరిపాలన పేరిట మైసూరు, కూర్గు, సెంట్రల్ కచ్చర్‌లను ఆక్రమించాడు.
-అధికార భాషలుగా పర్షియన్, వెర్నాక్యులర్ భాషలను గుర్తించాడు.
-ఉత్తరప్రదేశ్, ఢిల్లీ ప్రాంతవాసుల సౌలభ్యం కోసం ప్రత్యేక సదర్ నిజామత్, సదర్ దివానీ అదాలత్‌లను అలహాబాద్‌లో ఏర్పరిచాడు.
-కారన్‌వాలీస్ ప్రవేశపెట్టిన అప్పీల్, సర్క్యూట్ ప్రొవిన్షియల్ కోర్టులను 1831లో రద్దు పరిచాడు.
-థగ్గులను అణచివేశాడు. ఇందుకోసం 1831లో కల్నల్ విలియం స్లీమ్యాన్ సేవలు ఉపయోగించుకున్నాడు. దాదాపు 1500 మంది థగ్గులను అరెస్టు చేశాడు.
-రాజపుత్రుల్లో శిశుహత్యలను అణచివేయడానికి తీవ్రంగా కృషి చేశాడు.

-విలియం బెంటింక్ 1829లో సతీసహగమనాన్ని నిషేధించి, సతిని ప్రోత్సహించడం నేరంగా ప్రకటించాడు.
-పబ్లిక్ ఇన్‌స్ట్రక్షన్ కమిటీని ఏర్పాటు చేసి దాని అధ్యక్షులుగా మెకాలేను నియమించాడు.
-శారీరక రూపు రేఖల్లో భారతీయులు గాను, భావాల్లో ఇంగ్లిషు వారిగా వ్యవహరించే వారిని తయారు చేయడమే బ్రిటిష్ విద్యావిధాన లక్ష్యమని మెకాలే ప్రకటించాడు.
-మెకాలే నివేదిక ప్రకారం బోధనా భాషగా ఇంగ్లిష్‌ను 1835 నుంచి ప్రవేశపెట్టాడు. ఉన్నత న్యాయస్థానాల్లో పర్షియన్ భాష స్థానంలో ఇంగ్లిషును అధికార భాషగా ప్రవేశపెట్టాడు.
-ఈ విధంగా భారతదేశంలో ఆంగ్ల విద్యా విధానాన్ని గవర్నర్ జనరల్ విలియం ప్రవేశపెట్టాడు.

సర్ చార్లెస్ మెట్కాఫ్ (1835-1836)
-ఇతను 1835లో ప్రెస్ లా (పత్రికా చట్టం) ప్రవేశపెట్టాడు.
-ఈ చట్టం భారతదేశ ప్రెస్‌లపై గల వివిధ నిబంధనలను తొలగించింది. దాంతో ఈయనను భారతీయ పత్రికా విమోచనకారి అన్నారు.

లార్డ్ ఆక్‌లాండ్(1836-1843)
-ఇతడు యాత్రికుల పన్నును రద్దు చేశాడు.
-ఇతని నాయకత్వంలో మొదటి అఫ్గన్ యుద్ధం జరిగింది. బ్రిటన్ దాదాపుగా ఓడిపోయి పేరు ప్రఖ్యాతలను కోల్పోయింది.

లార్డ్ ఎలెన్‌బరో(1842-1844)
-ఇతను అప్గన్ యుద్ధానికి ముగింపు తెచ్చాడు. 1843లో సింధ్‌ను ఆక్రమించాడు.
-సింధూప్రాంతంలో కంపెనీ పాలకుడిగా సర్ చార్లెస్ నేపియర్‌ను నియమించాడు.

లార్డ్ హార్టింజ్ (1844-1848)
-ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో ఇంగ్లిష్ విద్యనభ్యసించిన వారికి ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు.
-చోటా నాగ్‌పూర్, ఒరిస్సా ప్రాంతంలోని ఖోండోలు అనే తెగల ప్రజలు నరబలిని పాటించేవారు. దాన్ని నిలిపి వేయించాడు.
-ఇతని కాలంలో మొదటి సిక్కు యుద్ధం జరిగింది. ఈ యుద్ధం లాహోర్(1846) సంధితో ముగిసింది.

లార్డ్ డల్హౌసి (1848-1856)
-ఇతను 1848లో రాజ్య సంక్రమణ విధానం ప్రవేశపెట్టాడు.
-దీనిని అనుసరించి 1848లో సతారా, 1849లో జైపూర్, సంబల్‌పూర్, 1850లో భగత్, 1852లో ఉదయ్‌పూర్, 1853లో ఝాన్సీ, 1854లో నాగ్‌పూర్‌లను ఆక్రమించి బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యంలో విలీనం చేశాడు.
-దుష్పరిపాలన పేరుతో 1853లో బీరార్, 1856లో జోధ్‌ను ఆక్రమించాడు.
-ఇతని కాలంలో రెండో-ఆంగ్లో సిక్కు, రెండో ఆంగ్లో-బర్మా యుద్ధాలు జరిగాయి. సిక్కులను ఓడించి మొత్తం పంజాబ్‌ను ఆక్రమించుకున్నాడు. బర్మా యుద్ధంలో గెలుపొంది దిగువ బర్మాను ఆక్రమించాడు.
-కొత్తగా జయించిన ప్రాంతాల్లో కేంద్రీకృత పరిపాలన ప్రవేశపెట్టారు. దీనినే బాన్ రెగ్యులేషన్ సిస్టమ్ అని అన్నారు.
-డల్హౌసీ రాజవంశీకుల బిరుదులను, పింఛన్లను రద్దు చేశాడు. పీష్వా బాజీరావు-II మరాణానంతరం అతని దత్తత కుమారుడైన దోండూ పండిట్ (నానాసాహెబ్)కు పింఛను ఇవ్వలేదు. అంతేగాక మొగల్ చక్రవర్తి అనే బిరుదును మొగలులకు లేకుండా చేయాలని ప్రయత్నించాడు.

-ఇతను 1853లో వాయవ్య ప్రాంతంలో ధామ్సోనియం సిస్టమ్ అనే విద్యావిధానాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు. అనంతరం 1854లో విద్యావిధానంపై ఉడ్స్ కమిటీని వేశాడు. ఈ కమిటీని భారతదేశ విద్యావిధానంలో మాగ్నాకార్టా అంటారు.
-డల్హౌసీ 1856లో వితంతు పునర్వివాహ చట్టాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు.
-డల్హౌసీ బెంగాల్ పరిపాలనను లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్‌కు అప్పజెప్పాడు.
-ఇతని పరిపాలనా కాలంలో రూర్కీ ఇంజినీరింగ్ కళాశాలను నెలకొల్పాడు.
-ఇతను 1853లో రైల్వేలకు పునాది రాయి వేశాడు. మొట్టమొదటి రైల్వేలైన్ బాంబే నుంచి థానే వరకు వేయించాడు.
-ఇతని కాలంలో ఎలక్ట్రిక్ టెలిగ్రాఫ్ వ్యవస్థ ప్రారంభమైంది. ఈ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు సూపరింటెండెంట్ ఓ షాంగ్‌నెస్సేను నియమించాడు.
-ఈ విధంగా డల్హౌసీ భారతదేశంలో రైల్వేలు, తంతి వ్యవస్థల పితామహుడిగా పేరుగాంచాడు.
-డల్హౌసీ ఆధునిక తపాలా విధానానికి పునాది వేశాడు. 1854లో పోస్టాఫీసు చట్టాన్ని జారీ చేశాడు.
-ఇతను ప్రజాపనుల శాఖ లేదా పబ్లిక్ వర్క్స్ డిపార్ట్‌మెంట్‌ను ఏర్పాటు చేశాడు. ఇది సైనిక శాఖ ఆధ్వర్యంలో పనిచేసేది.
-డల్హౌసీ కలకత్తాలో ఒక వ్యవసాయ కళాశాలను స్థాపించాడు.
-ఇతని కాలంలో కరాచీ, కలకత్తా, బొంబాయి రేవులు అభివృద్ధి చెందాయి.
-ఇతని పరిపాలనను కమిటీల పరిపాలన అనేవారు.